1) BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneDÂ A™úrN bÂYX>ša ekÂÇ?

iH„r:- BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN bÂYX>ša hÂ’l ¢¶ahÂkÂÇr suebÂDÂaqTv AagbÂqIxaXa bÂYX>ša Rar jerR^qt ¢¶ahÂkÂÇr fkÂÇar A™úrN wfa ÎbÂZkÂÇr LaKar wkÂÇaiH°fr Âpra Aan eRqkÂÇaqna ÎbÂZkÂÇ LaKar wkÂÇaiH°fQl ÂpFab Âpaer R’t hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ nEet A™úrN ÎsXa iHÂpl»|

2) ekÂÇmanfa ÎkÂÇû Aar_ ÎbÂZkÂÇr LaKat hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneDÂ A™úrN suebÂDÂa iHÂpl»?

iH„r:- hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN ›¶NalE b„vman 27fa rajÓXa Kâr ÎbÂZkÂÇ Aar_ 55fa AnusUect bÂaeNejYkÂÇ ÎbÂZkÂÇr 15fa ÎkÂÇû (ATvaz AahÂqmdabÂad, bÂaZgaqlar, BUXqnå«r, ÎkÂÇalkÂÇata, câEgix, Îc§ahÂH, àXahÂafE, hÂaR^drabÂad, jR^Âpur, kÂÇanÂpur, mu<¤ahÂH, nagÂpur, ntun edÒE, Âpafna Aar_ etr_Xn™úÂpurmt iHÂplî| Aa™ú]ngr bÂa bÂehÂ] ngrr ÎkÂÇaqna ÎkÂÇûr ADÂEn>š ÎkÂÇaqna ÎbÂZkÂÇ LaKar Âpra Aan ÎkÂÇaqna ÎkÂÇûr ADÂEn>š ÎkÂÇaqna ÎbÂZkÂÇ LaKaQl eneD A™úrN kÂÇerb Âpaer|

3) ehÂtaeDÂkÂÇarEr kÂÇarqN eneDÂ iHÂplî AnusUcE ekÂÇ?

iH„r:- 1/2 ednt ehÂtaeDÂkÂÇarEqR^ jmaraeL Âpab Âpaqr|

4) BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneDÂ A™úrN bÂYX>šaqfa ÎkÂÇqndqr Âpercaelt hÂR^?

iH„r:- 1m ÂpRYvaR^- Λ¶SqkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarEr ebÂXrN smUh (ngr, ÎbÂZkÂÇ, LaKa ehÂtaeDÂkÂÇarEr nam, wkÂÇaiH°fr ›¶kÂÇar Aar_ wkÂÇaiH°f nZ) se§eb† kÂÇer hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN AaqbÂdnÂpø ÂperÂpUNv kÂÇqr Aar_ ÎbÂZkÂÇ LaKaQl enedv† raeL ehÂtaeDÂkÂÇarEkÂÇ Î›¶rkÂÇr wkÂÇaiH°fr Âpra ÎiebÂf kÂÇer Λ¶rN kÂÇerbÂQl ›¶aeDÂk#ÂÇt kÂÇqr|

2R^ ÂpRYvaR^- q›¶rkÂÇ LaKahÂH hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD AaqbÂdn Âpør AnusUcE ÆtR^ar kÂÇer hÂHR^ar ›¶eteleÂp ÆbÂdYuetkÂÇ eneD A™úrN tTY ›¶ðt kÂÇrN ÎsXa LaKaQl Λ¶rN kÂÇqr| Red LaKaqfat kÂÇe<ÇpiHÂfar bÂYX>ša iHÂpl» ÎtqnhÂql enedv† ›¶eø$R^aqr LaKa pRYvaR^t tTY ›¶ðt kÂÇerb Âpaqr|

3R^ ÂpRYvaR^- BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr Ñara ÎRagan DÂra cPÂÇf`qXrr Ñara ÎsXa LaKahÂH ÆbÂduYetk eneD A™úrN tTYr PÂÇahÂHl ›¶ðt kÂÇqr Aar_ hÂHR^ar >šanER^ BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇQl(raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ) 12 bÂja, 2 bÂja Aar_ 4 bÂjar smaDÂanr A™úBuve„$r bÂaqb Î›¶rN kÂÇqr|

4Tv ÂpRYvaR^- BartER^ erjaBv ÎbÂZqkÂÇ Î›¶rkÂÇ ÎkÂÇût skÂÇqla ÎbÂZkÂÇr Âpra ÎÂpaXa PÂÇahÂHlsmUh sqmekÂÇt kÂÇer ÎlnqdnsmUh ngr Anusaqr bÂaec lR^ Aar_ Λ¶rkÂÇ ÎbÂZkÂÇrÂpra wednqt ÎiebÂf kÂÇerbÂQl BaiHcar ›¶ðt kÂÇqr| ngr Anusaqr PÂÇahÂHlsmUh g™úbÂY ÎkÂÇûr BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr kÂÇaRYvalR^Ql ÎÂpyrN kÂÇqr|

5m ÂpRYvaR^ - BartER^ erjaBv ÎbÂZqkÂÇ g™úbÂY ÎkÂÇût mUl ÎkÂÇûrÂpra AhÂa PÂÇahÂHlsmUh ¢¶hÂN, sqmekÂÇt Aar_ ÎshÂHqbÂar ÎbÂZkÂÇ Anusaqr Bag kÂÇqr| tar eÂpCt ÎbÂZkÂÇ Anusaqr wqkÂÇednahÂH Λ¶ert tTY-PÂÇahÂHlsmUh ÎbÂZkÂÇsmUhÂQl Λ¶rN kÂÇqr| ÎshÂHednahÂH ATbÂa eÂpCedna ÎbÂZkÂÇ Anusaqr ›¶ae¸ ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°ft jma kÂÇerbÂQl BaiHcar ›¶ðt kÂÇqr|

6‡ ÂpRYvaR^ - 1/2 ednr raetÂpuXa ›¶ae¸ ÎbÂZqkÂÇ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇt BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr Ñara Λ¶rN kÂÇra PÂÇahÂHlsmUh ›¶eø$R^agt kÂÇqr Aar_ g™úbÂY LaKaQl jma erqÂpafvsmUh ehÂtaeDÂkÂÇarEr wkÂÇaiH°ft jma kÂÇerbÂQl ÂpFaR^|

›¶åŸ: 5 b„vmanr suebÂDÂar iHÂpero BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN bÂYX>šar ekÂÇbÂa iH§R^n kÂÇerb Âpaer ÎnekÂÇ?

iH„r: b„vman eneD A™úrNr bÂYX>šasmUh hÂ’l - AeBRacn ÏaPÂÇf` (Demand Draft), iakÂÇ A™úrN (Mail Transfer) Aar_ tar A™úrN (Telegraphic Transfer)| AeBRacn ÏaPÂÇf` hÂ’l wfa kÂÇagj AaDÂaert suebÂDÂa| Λ¶rqkÂÇ ÎbÂZkÂÇ LaKarÂpra AeBRacn ÏaPÂÇf` AahÂrN kÂÇer iakÂÇ/kuÂÇerR^ar ÎsXar Ñara ehÂtaeDÂkÂÇarEQl Λ¶rN kÂÇqr| ehÂtaeDÂkÂÇarEqR^ Îtor ÎbÂZkÂÇQl sZ¢¶h Aar_ smaqLaDÂnr kÂÇarqN ÂpFaR^| whÂH ›¶eø$R^aqfa ÂperÂpUrNr bÂaqb 10 edn smR^ l’b Âpaqr| tar A™úrNr ÎVÂÇøt ehÂtaeDÂkÂÇarEqR^ wqkÂÇ ednahÂH nahÂHbÂa eÂpCedna eneD laB kÂÇqr, ekÂÇä ehÂtaeDÂkÂÇarE Aar_ Λ¶rkÂÇr wkÂÇaiH°f wqkÂÇfa ÎbÂZkÂÇqt hÂ’b laegbÂ| Red ÎtoqlakÂÇ ebÂeB§ ÎbÂZkÂÇr ¢¶ahÂkÂÇ hÂR^ ÎtqnhÂ’ql iHÂpRu„$ kÂÇagjE ›¶eø$R^ar ›¶qR^ajn hÂR^| AanhÂaqt BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN bÂYX>ša hÂ’l Aa™ú]qbÂZkÂÇ bÂYX>ša| BÂartER^ erjaBv ÎbÂZqkÂÇ Î›¶rkÂÇ-ÎbÂZkÂÇ Aar_ ›¶ae¸-ÎbÂZkÂÇr majt mDÂY>štakÂÇarE ehÂcaqb kÂÇam kÂÇqr Rar PÂÇlt Aa™ú]qbÂZkÂÇ eneD A™úrN hÂR^| ÎbÂZkÂÇr ¢¶ahÂkÂÇskÂÇql ÎtoqlakÂÇr LaKasmUhÂkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarE s<¤eát ÎbÂZkÂÇ enebÂvqLqS ›¶aeDÂk#ÂÇt ¢¶ahÂkÂÇQl eneD Î›¶rN kÂÇerbÂQl AnuqraD kÂÇerb Âpaqr|

›¶åŸ: 6 bÂYe„$gt Îln-Îdn raeLr ÎkÂÇaqna sEma AaqC ÎnekÂÇ?

iH„r: bÂYe„$gt Îln-Îdn raeLr ÎkÂÇaqna sEma naTaqkÂÇ|

›¶åŸ: 7 ›¶ae¸-sUcnar ›¶eø$R^aqfa ekÂÇ? Λ¶rkÂÇ ÎbÂZkÂÇ LaKahÂH ÎkÂÇqndqr jaqn ÎR Λ¶ert raeL ehÂtaeDÂkÂÇarEr ÎbÂZkÂÇt jma ÆhÂqC?

iH„r: ehÂtaeDÂkÂÇarEr wkÂÇaiH°ft jma ÎhÂaXar eÂpCt ›¶ae¸ LaKahÂH Îtoqlaqk ÎkÂÇaXa ›¶qtYkÂÇqfa Îln-Îdnr ›¶ae¸ sUcna edqR^| hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN ›¶eø$R^a cø$r t#tER^ edna Λ¶ert ÎbÂZqk ›¶ae¸-sUcnarÇ ebÂXrNE wfa AaXkÂÇ-bÂa„av ehÂcaqb ÂpaR^| Λ¶rkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ, ÎRetR^a ehÂtaeDÂkÂÇarEr wkÂÇaiH°ft jma hÂR^ ÎtetR^a tTY-sZeVÂǸkÂÇrN kÂÇqr|

›¶åŸ: 8 skÂÇqla LaKar kÂÇe<ÇpiHÂfar bÂYX>šar ekÂÇbÂa ›¶qR^ajnER^ta AaqC ÎnekÂÇ?

iH„r: nahÂH| skÂÇqla LaKaqt kÂÇe<ÇpiHÂfar bÂYX>ša TkÂÇaqfa ›¶qR^ajnER^ nhÂR^| LaKasmUqh Î›¶rNr s<ÇpUNv tTY(q›¶rkÂÇ ¢¶ahÂqkÂÇ Î›¶rN >±$’lr Æsqt hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN AaqbÂdn Âpør ›¶eteleÂp jma kÂÇqr) kÂÇagjE AakÂÇart ÂpFaR^| ÎsXa LaKahÂH tTY A™úBUv„$ kÂÇer eneD A™úrN tTY hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ maDÂYmr >šanER^ raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇQl ÂpFaR^| ekÂÇä Red wfa LaKat kÂÇe<ÇpiHÂfarr suebÂDÂa TaqkÂÇ ÎtetR^ hÂH eneD A™úrN tTY hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ maDÂYqmqr ÎsXa LaKaQl ÄÂÇeÂp nahÂHbÂa ÎnfXkÂÇvr shÂaR^t ÂpFab Âpaqr| hÂH ÎsXa LaKar tTY A™úBuve„$r kÂÇam sZeVÂǸ kÂÇqr|

›¶åŸ: 9 ÎbÂZqkÂÇ ekÂÇ Aeter„$ saZgFenkÂÇ gFn s#e† kÂÇraqfa ebÂcaqr?

iH„r: ›¶qtYkÂÇ shÂqRagE ÎbÂZqkÂÇ enedv† ÎkÂÇût skÂÇqla ÂpqFaXa bÂa„av Λ¶rN kÂÇerbÂQl wfa LaKa ecna„$ kÂÇerb laqg| ÎsXa-LaKa, muKY-LaKahÂH, eRqR^ ÎckÂÇ` eÔÂÇqR^erZ kÂÇaRvYt shÂqRagEta AagbÂIxaR^ ÎshÂHqbÂaqr whÂH kÂÇaRYv smaDÂant AagBag lR^| getqkÂÇ ÎkÂÇaqna Aeter„$ saZgFenkÂÇ mUl-gaFen s#e† kÂÇrar ›¶qR^ajn nahÂH|

›¶åŸ: 10 ›¶eø$R^agt/ÎsXa Ë{¨Â ekÂÇ?

iH„r: BartER^ erjaBv ÎbÂZqkÂÇ 31 macv, 2007 r Âpra ›¶eø$R^agt Ë{¨Â bÂá kÂÇerqC| ÎtetR^arÂpra ÎbÂZqkÂÇ enj hÂH•Ca Anusaqr ÎsXa-Ë{¨Â DÂaRv kÂÇer AaehÂqC|

›¶åŸ: 11 BbÂartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN bÂYX>šahÂH ÎkÂÇqndqr ÎbÂZkÂÇkÂÇ laBaeú¤t kÂÇerqC?

• ÎbÂZqkÂÇ wetR^a Aa™ú]qbÂZkÂÇ ÎfelqPÂÇan ÎsXa AagbÂIxahÂHqC|
• tTYr >¤R^Zeø$R^ smú¤R^ ›¶cln kÂÇerqC|
• ÎbÂZqkÂÇ hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ eneD A™úrN gaFenr ›¶qR^agr Ñara ntun Bu„$an/ngd ›¶Xán iHzÂpadn ¢¶ahÂkÂÇkÂÇ AagbÂIxahÂHqC|