Download
the Assamese
font
 
   আমাৰ বিষয়     আৱ্যশকীয় তথ্য     সঘনাই সোধা প্ৰশ্ন সমূহ     বিত্তীয় শিক্ষা     অভিযোগ   অন্যান্য     অতিৰিক্ত পাঠ্যক্ৰম
 ÎbÂZekÂÇZ
 muìa
 ebÂqdLE muìa
 crkÂÇarE ›¶etBuet bÂjar
 Ana ÎbÂZekÂÇZ eb„ER^ ÎkÂÇa<ÇpanE smUhÂ
 Bu„$an ›¶NalE
muKÂp#? >> AsmER^a - sGnahÂH ÎsaDÂa >¶åY - ebÂLd ebÂXrN
Date: 17/05/2005

hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ smaqLaDÂn ÎsXa smUhÂ

hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ smaqLaDÂn ÎsXa (Îø$eif eÔÂÇR^aerZ)
›¶eø$R^agt magvdLvn

BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ
Bu„$an Aar_ perqLaDÂn ebÂBag
ÎkÂÇûER^ kÂÇaRvYalR^

mu<¤ahÂH

januXarE 2007

ebÂSR^ bÂð

ø$emkÂÇ
sZKYa
ebÂSR^
1 Aacenr cmu LESvkÂÇ
2 ›¶BaXE taerK
3 lVÂÇY
4 sZÐa
5 eb™>ar ÎVÂÇø
6 sZ>šagt bÂYX>ša
7 hÂH ec wc ›¶aeDÂkÂÇrNr Æsqt ›¶qR^agkÂÇ„va sZ>šar p·ER^n
8 enqbÂL ›¶ðet
9 enqbÂL tTYr RTaTvta sueneØt kÂÇrar ›¶aR^agkÂÇ„var daeR^Ö
10 Îlnqdnr tTYt kÂÇÂpf pUNv perb„vnr ebÂr_q» surVÂÇa
11 enqbÂL ›¶ðt kÂÇrN
12 bÂaehÂrr ÎkÂÇût Bugtanr bÂaqb enqbÂL PÂÇahÂHl ›¶ðt kÂÇrN
13 enqbÂL PÂÇahÂHlr ›¶maNEkÂÇrN (ÆbÂeDÂkÂÇrN)
14 AnueleÂp AeBqlK (qrkÂÇiv)
15 n<¤r shÂ Îø$eif AeBqlK, Îljar nZ/qljar PÂÇelA’ nZ
16 tTY ›¶maNEkÂÇrN erqÂpafv (ei eB Aar)
17 enqbÂL tTYr AahÂrN/sZqLaDÂnr bÂaqb AnuqraDÂ
18 (lVÂÇY) g™úbÂY ÎbÂZkÂÇsmUhÂr bÂaqb smaqLaeDÂt Bu„$an Aar_ smaqLaDÂn erqÂpafv
19 ›¶aqR^aejkÂÇ ÎbÂZkÂÇr bÂaqb Bu„$an erqÂpafv
20 ›¶eø$R^agt iHzÂpad ›¶etBUet/ÄÂÇ’eÂp ebÂXrN
21 smaqLaDÂn Bu„$an Aar_ iHzÂpadn ›¶etBUet/qbÂZkÂÇ smUhÂQl ebÂXrN
22 ÎfÂp ATbÂa ÄÂÇ’eÂp 5 edn eÂpCt plmQkÂÇ ›¶ðt kÂÇrN
23 ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ›¶qR^agkÂÇ„var wkÂÇaiH°ft Îø$eif nkÂÇra sam¢¶Er ›¶eø$R^a Îø$eif ÎdKuoXa
24 iHzÂpadn ÎfÂp sZrVÂÇNr AXeDÂ
25 g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇQl sUcna
26 g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr hÂH ec wc s<ÇpkÂÇvER^ tTY jnar AeDÂkÂÇar
27 Îlnqdnr nuYntm Aar_ AeDÂkÂÇtm sZKYa
28 ÎsXa Ë{¨Â
29 ÂpqFaXa Ë{¨Â
30 ›¶eø$R^agt magvdLvnr sZqLaDÂn AnusUcE
31 ÎkÂÇû smUhÂr sUcE


hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ smaqLaDÂn ÎsXa Aacen (Îø$eif eÔÂÇR^aerZ)

Aacenr cmu LESvkÂÇ

1. AacenKnkÂÇ hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ smaqLaDÂn ÎsXa (Îø$eif eÔÂÇR^aerZ) ÎbÂala hÂb Aar_ hÂHR^at eÂpCQl hÂH ec wc (Îø$eif) ehÂcaqb jna RabÂ|

›¶BaXE taerK

2. b„vman whÂH Aacenr 15fa BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ ÎkÂÇû (R’t smaqLaDÂn g#h erjaBv ÎbÂZkÂÇr Ñara percaelt) Aar_ ebÂeB§ rajÓXa Kâr ÎbÂZqkÂÇ smaqLaDÂn g#h percaelt kÂÇra AnY ÎkÂÇût kÂÇam kÂÇer AaqC| BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ Aar_ AnY ÎbÂZkÂÇr Ñara percaelt ÎkÂÇû smUhÂr sUcE AnubÂát ÎdKuoXa ÆhÂqC| AacenKn AnY ÎkÂÇûQl eb™>aert ÎhÂaXar lqg lqg whÂH AnubÂá AdYtn kÂÇra hÂ’bÂ|

lVÂÇY

3. whÂH AacenKn Bu„$an Îlnqdn p»etr ebÂkÂÇŠ ehÂcaqÂp ¢¶hÂN kÂÇra ÆhÂqC| hÂH kÂÇagjE elKt jaer kÂÇra Aar_ bÂYXhÂar kÂÇrar ›¶qR^ajnER^ta enrakÂÇrN kÂÇerb Aar_ Bu„$an dVÂÇta bÂ#e» kÂÇerb tTa ÎbÂZkÂÇ Aar_ ÎkÂÇa<ÇpanE/engm/crkÂÇarE ebÂBag smUhÂr Bu„$an s<ÇpkÂÇvER^ ¢¶ahÂkÂÇ ÎsXar AeDÂkÂÇ suebÂDÂa ›¶dan kÂÇerbÂ|

sZÐa

4. 1) ›¶qR^agkÂÇ„va (User): whÂH Aacenr ‘›¶qR^agkÂÇ„va’ LühÂH ÎkÂÇa<ÇpanE engm/crkÂÇarE ebÂBagsmUh ATbÂa AeDÂkÂÇ sZKYkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarEQl AeDÂkÂÇ Bu„$an kÂÇra AnY sZ>šan smUhÂkÂÇ samer lbÂ|

2) ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ (Sponsor Bank): ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ wqn ÎbÂZkÂÇkÂÇ sUcE eRqbÂar ›¶aqR^agkÂÇ„var wqj°f ehÂcaqb kÂÇam kÂÇqr Aar_ ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ/smaqLaDÂn g#h pqFaXa Bugtan sZqkÂÇt s<ÇpkÂÇvER^ cu<¤kÂÇER^ ÎfÂp/ÂÄÂÇ’eÂp ›¶ðt kÂÇqr Ar_ eRqR^ hÂHR^ar wkÂÇaiH°f ÎiebÂf kÂÇerbÂQl BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ (eÂpCQl Ba.er.qbÂ,r Ñara sUqcaXa hÂbÂ)/Ba.er.qbÂ.r Ñara pdnaemt smaqLaDÂn wqjßEQl AaqdL pFaR^|

3) raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ (NCC)/smaqLaDÂn g#h (ch): hÂH >šanER^ ÎbÂZkÂÇr smaqLaDÂn g#hÂr kÂÇaRvYaÿkÂÇ Îgaf ATbÂa Ba.er.qbÂ.r Ñara iH¾aeXt AnY wqjßE, eRqR^ cu<¤kÂÇER^ maDÂYmt (ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp/ecei/qÂpn ÏahÂHB/ÎXb caBvar) ›¶a¸ Bu„$an sZqkÂÇtr ›¶eø$R^a kÂÇqr| Ba.er.qbÂ.r Ñara sZ>šagt bÂYX>ša smUh Ae™úm bÂYX>ša hÂbÂ|

4) g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarqkÂÇ whÂH Aacenr ADÂEnt ›¶qR^agkÂÇ„var pra ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°ft Îø$eifr Ñara ›¶tYVÂÇBaqX Bu„$an laB kÂÇra ehÂtaeDÂkÂÇarE skÂÇlkÂÇ sucaR^|

5) g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ LaKa smUqh g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarqkÂÇ ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°f ÎKala LaKa smUhÂkÂÇ bÂujaR^ R’t hÂH ec wc Bu„$an Îø$eif kÂÇra hÂR^|

eb™>ar

5. whÂH AacenqR^ en<®eleKt ÆbÂeL†r Îln-Îdn smUh samer lR^

1) ›¶qR^agkÂÇ„va’ hÂH bÂuqjaXa ÎkÂÇa<ÇpanE/engm/crkÂÇarE ebÂBag Aar_ wqnkuÂÇXa AnY sZgFn smUqh sud/qbÂtn/qÂpßn/kÂÇmEcn/lBYaZL/›¶etqdR^ Aaedr AabÂeDÂkÂÇ Bugtanr dqr bÂÓ Îln Îdn kÂÇqr|

2)wjn ›¶qR^ag kÂÇ„var Î>Úatr pra bÂÓsZKYkÂÇ g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇQl kÂÇra Îlnqdn|

3) >šanER^ ÎbÂZkÂÇr smaqLaDÂn g#hÂr ÎVÂÇøaeDÂkÂÇart TkÂÇa ebÂeB§ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ LaKa smUhÂQl kÂÇra Îø$eif s<ÇpkÂÇvER^ Îlnqdn|

4) g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇQl ›¶qR^ag kÂÇ„var pra Îø$eif sZqkÂÇt ÎkÂÇaqna maDÂYmr (ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp/ecei/qÂpn ÏahÂHB) (kÂÇe<ÇpiHfart ›¶qcc kÂÇerb pra hÂHqlkÂÇÉ’enkÂÇ maDÂYm) Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr bÂaqb ›¶qR^agkÂÇ„var wkÂÇaiH°ft ÎiebÂf kÂÇra Aar_ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ LaKahÂH ehÂtaeDÂkÂÇarEr wkÂÇaiH°ft Îø$eif kÂÇrar AaDÂar ÆtR^ar kÂÇqr| wqn sUcna ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr ÎsXa LaKar ÎXb caBvarr jerR^qt eneÀv† ÎXb cahÂHft laB kÂÇra hÂR^|

5) raeLr ÎkÂÇaqna sEma ÎnaqhÂaXaQkÂÇ ATbÂa ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara eneÀv† bÂYe„$gt Îø$eif md

6) wfa ÎbÂZkÂÇt ›¶qR^agkÂÇ„var wkÂÇl ÎiebÂf s<ÇpkÂÇvER^ wqnkuÂÇXa AnY Bu„$an Îlnqdn Aar_ raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇsmaqLaDÂn g#hÂhÂH sdsY ÎbÂZkÂÇr ÎsXa/muKY LaKa smUh AaDÂarBut sZrcnar ™>r en»varNr eÂpCt bÂÓ sZKYkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarEQl kÂÇra AsZKY Îø$eif|

sZ>šagt bÂYX>ša

6. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ›¶qR^ag kÂÇ„var Æh enqbÂL tTYr pqFaXa Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ/g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ Aar_ jma ÎlKa ebÂBag, Ba.er.qbÂ./smaqLaeDÂt raeLr ehÂcab rKa smaqLaDÂn wqjßE smUhÂQl eneÀv† smaqLaDÂn erqÂpafv pqFaXar bÂaqb raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ/smaqLaDÂn g#h daR^b» hÂH hÂH ec wc eÔÂÇR^aerZ A™úgvt ebÂeB§ kÂÇaRvYr bÂaqb AnubÂát edR^a Anuser smR^ sUcE sueneØt kÂÇqr

7) ra.s.kÂÇ./smaqLaDÂn g#hÂkÂÇ shÂaR^ kÂÇerbÂQl Aar_ percalngt pramLv AagbÂIxabÂQl 10 jntQkÂÇ AneDÂkÂÇ Aar_ 5 jntQkÂÇ ÎbÂeC sdsY ÎbÂZqkÂÇqr geFt wKn semef TaqkÂÇ| semefKn ra.s.kÂÇ smaqLaDÂn g#hÂr Ñara geFt Aar_ hÂHR^ar smR^ wbÂCr| semeft ÆbÂFkÂÇ etenmahÂr mUrt kÂÇqmo wbÂar AahbÂan kÂÇerb laaqg|

8) Ba.er.qbÂ.r Ñara naemt Ba.er.qbÂ/eÔÂÇR^aerZ wqjßEqR^ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr wkÂÇaiH°ft ÎiebÂf/qø$eifr Ñara Bu„$an ÎsXa AagbÂIxaR^ Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ Bu„$ankÂÇ„va ÎbÂZkÂÇr ehÂcaÂpt ra.s.DÂa./smaqLaDÂn g#hÂr Ñara pqFaXa sZKYar Bu„$an ÎdKuXahÂH| saDÂarNqt Ba.er.qbÂZkÂÇ kÂÇaRvYalR^ TkÂÇa ÎkÂÇû smUhÂt kÂÇra whÂH Bu„$an erjaBv ÎbÂZkÂÇr wkÂÇaiH°ft ›¶ebÂe† kÂÇra hÂR^| smaqLaDÂn g#hÂr wkÂÇkÂÇ ebÂenR^maXlE Aar_ enR^m iHqÒK kÂÇra DÂrqN nuYntm raeLr eÔÂÇR^aerZ Aar_ iHÂpRu„$ raeLr AahÂrN, hÂH ec wcr ADÂEnt kÂÇra Bu„$anr ÎVÂÇøqta ›¶qRajY|

›¶qR^agkÂÇ„var p·ER^n

9. hÂH ec wc suebÂDÂa ¢¶hÂN kÂÇerbÂQl hÂH•CukÂÇ sZ>ša smUqh raskÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂt p·ER^n Bu„$ ÎhÂaXa iHect| ›¶qR^agkÂÇ„va ÎbÂZqkÂÇ E-1 ›¶Âpøt (AnubÂán)t ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl AaqbÂdn kÂÇerb laegbÂ| ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ AaqbÂdn pø p·ER^n Aar_ AabÂe°ft ›¶qR^agkÂÇ„var n<¤r sh raskÂÇ /smaqLaDÂn g#hÂQl pFabÂ| p·ER^n nZ satfa sZKYa Ru„$ hÂb laegbÂ| ›¶Tm etenfa sZKYa raskÂÇr/smaqLaDÂn g#hÂr (iHdahÂrN>¤r*qÂp mu<¤ahÂH-400, kÂÇlkÂÇafa-700) eÂpnqkÂÇai Aar_ eÂpCsZKYaqkÂÇqr Îlnqdnr ›¶kÂÇar bÂujaR^ (lBYaZL, sud, ÎbÂtn hÂHtYaed) Aar_ ÎLSr etenfa sZKYa ›¶qR^agkÂÇ„va sZ>šahÂH ›¶qR^agkÂÇ„vakÂÇ AaX°fn edqR^| ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH wfa ÎkÂÇût ›¶qR^agkÂÇ„var bÂaqb AabÂe°ft n<¤r wqkÂÇjn ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH Aan skÂÇqla ÎkÂÇût bÂYXhÂar kÂÇerb aÂpaqr|

›¶ebÂe† ÆtR^ar kÂÇrN

10. ›¶ebÂe† PÂÇahÂHl mankÂÇ ›¶Âpør AaehÂv AnuRaR^E Ba,er,qbÂ,w smqR^ smqR^ en»varN kÂÇqr| magvdLvnr 5 (iv) dPÂÇar AaDÂart ›¶eb† tTYsmUh enDÂvarN kÂÇra hÂR^ (›¶ebÂe† ÆtR^ar Aar_ ›¶ebÂe† daeKlr magvdLvnr AnubÂá(ii)

11. ›¶qR^agkÂÇtvahÂH ›¶eb† tTYr stYta g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr pra ÎÂpaXa tTYr AaDÂart eneØt kÂÇqr| ›¶qR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ cu<¤kÂÇER^ sZqkÂÇt pqFaXar Aagqt whÂH ebÂSqR^ wkÂÇ ÎGaSNa pø lb laegbÂ| surVÂÇa Λ¶rNr smR^t tTYr kÂÇÂpfÂpUNv perb„vnr ebÂÂprEqt

12. ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂH peb† tTYsmUh ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr pra paR^| kÂÇÂpf pUNv tTY perb„vn enbÂarNr bÂaqb ra.s.kÂÇ/ smaqLaDÂn g#hÂhÂH cu<¤kÂÇER^ sZqkÂÇtr jerR^qt ›¶eb† PÂÇahÂHl smUh ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂr lgt Aaqlacna eBe„ kUÂÇf nZ sh bÂá ÎlPÂÇaPÂÇar eBtrt paR^|

›¶ebÂe† ›¶ðet

13. ›¶ebÂe† ›¶ðet dufa ™>rt hÂR^-Îf† ›¶ðet (QbÂDÂta ›¶eø$R^ar bÂaqbÂ) Aar_ Bu„$an ›¶ðet (wkÂÇaiH°ft Ae™úm Bu„$anr bÂaqbÂ)| BartER^ ebÂjaBv ÎbÂZkÂÇr Ñara eneÀv† mandâ Anuser ›¶ebÂe† ›¶ðet ÆhÂqC În nahÂH hÂHR^ar stYaÂpnr bÂaqb Îf† ›¶ðetr AaXLYkÂÇ Aar_ ›¶qR^agkÂÇtvakÂÇ Bu„$an eÔÂÇR^aer\r Aagqt tTY ›¶ðt kÂÇrNr bÂaqb RTaTv suqRag edqR^| ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH dPÂÇa 15 r pra 25Ql bÂNvna kÂÇra ÆbÂDÂta sUcE Anuser “tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafv” ÆbÂD ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpr Æsqt Îf† ›¶ðetr ÆbÂDÂta enr*ÂpN kÂÇqr| whÂH erqÂpafvt nakÂÇc kÂÇra jma AeBqlK Aar_ sZqLaeDÂt muF sZKYa Îø$eif ›¶et ›¶ebÂe†t TkÂÇa raeLr iHqÒK TaqkÂÇ| ›¶qR^agkÂÇtvahÂH ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH kÂÇra ÆbÂDÂta AnuLEln stYaÂeÂpt kÂÇerb laqg Aar_ ÆbÂDÂta pue† kÂÇerb laqg Aar_ ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp Bu„$anr bÂaqb punr ›¶ðet kÂÇerb laqg ATbÂa ›¶ebÂe† PÂÇahÂHlr s<Çpadna nahÂHbÂa Îmrametr bÂaqb ebÂkÂÇŠ lb laqg| Red nakÂÇc kÂÇra AeBqlK AeDÂkÂÇ hÂR^ ÎtqnhÂql tTY AeBqlK Îmrametr bÂaqb pramLv AagbÂIxab paer Aar_ hÂHR^akÂÇ ntun Îf† ›¶ebÂe† ehÂcaqb iHÞaÂpn kÂÇerb paer|

bÂaehÂrr ÎkÂÇût ›¶eb† PÂÇahÂHlr Bu„$anr kÂÇarqN ›¶ðet

14. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ wkÂÇaeDÂkÂÇ hÂH ec wc ÎkÂÇût Bu„$anr bÂaqb ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂr Æsqt tTY pqFaXa ›¶qR^agkÂÇ„var tTY ÎkÂÇûER^ BaqX ¢¶hÂN kÂÇerbÂQl AnuqraD jnab paqr Red ›¶qtYkÂÇ ÎkÂÇûr raeLr maøa >¤aBaebÂkÂÇqt ÎbÂec hÂR^ Aar_ tTYr ÎfÂp smUh ÎkÂÇû AnuRaR^E iHÞaÂpn kÂÇra hÂR^| wqnkuÂÇXa ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH whÂHqfa sueneØt kÂÇerb laqg Raqt tTY ra.s.kÂÇ/wn eÂp ef, mu<¤ahÂHt daeKl kÂÇra hÂR^| ra.s.kÂÇ/wn.eÂp.ef.qR^ tTYr ÆbÂDÂta enr*Âpn kÂÇerb Aar_ p#TkÂÇ tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafv ›¶etqfa ÎkÂÇûr bÂaqb RuàtabÂ| Red ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr Ñara tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafv wbÂar sueneØt hÂql ra.s.kÂÇ/wn.eÂpef ÎR^ hÂHR^akÂÇ g™úbÂY ÎkÂÇût Bu„$anr bÂaqb ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂQl Λ¶rN kÂÇqr| ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr wkÂÇaiH°f mu<¤ahÂHt ÎiebÂf kÂÇerb paqr|

›¶ebÂe† PÂÇahÂHlr ÆbÂDÂta:

15. kuÂÇf sZKYa ebÂeL† skÂÇqla PÂÇahÂHl ebÂeDÂbÂz ›¶ae¸r eÂpCt ÎshÂHqbÂar ÆbÂDÂtar ›¶aTemkÂÇ pRvYaR^t PÂÇahÂHl smUh ¢¶hÂN kÂÇerb paerqn ÎnaXaer enNvR^ kÂÇra hÂR^| hÂHR^akÂÇ ›¶qR^agkÂÇ„var nam ›¶qR^ag n<¤r (ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂr Ñara AabÂe°ft), ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr cmu kUÂÇf sZKYa Aar_ ›¶qR^agr AnYanY edL smUhÂr Ñara prEVÂÇa kÂÇra hÂR^|

16. ›¶qR^agkÂÇ„var ebÂXrN (cmu kUÂÇf sZKYa, ›¶qR^ag nZ Aar_ ›¶qR^agkÂÇ„var nam) PÂÇahÂHlr eBtrt TkÂÇa skÂÇqla tTY AeBqlKr sd#L hÂb laegbÂ| skÂÇqla tTY AeBqlKr oÂprt tTY punrabÂ#et=tr bÂaqb ›¶qtYkÂÇ tTY AeBqlK >¤tú± BaqX ›¶ðt kÂÇra hÂb laegbÂ| ebÂXrN wbÂar nakÂÇc kÂÇra Îø$eif ›¶et AeBqlKtQkÂÇ ÎbÂqlg hÂR^|

17. g™úbÂY wkÂÇaiH°fr ebÂXrNt dufa AZL TaqkÂÇ- g™úbÂY kuÂÇf sZKYa Aar_ g™úbÂY wkÂÇaiH°f n<¤r| bÂYe„$gt wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇ ATvaz ehÂtaeDÂkÂÇarE skÂÇql wkÂÇaiH°f ÎKala ÎbÂZkÂÇ LaKat kUÂÇf sZKYa Îø$eif kÂÇra smR^t g™úbÂY kUÂÇf sZKYa ehÂcaqb bÂYXhÂar kÂÇra hÂR^| hÂH ec wc ÆbÂDÂta sUcEqR^ tTYr AeBqlKt iHqÒK kÂÇra kUÂÇf sZKYar sUcEt TkÂÇa wm AahÂH ec Aar cfv kuÂÇf hÂR^qn nhÂR^ prEVÂÇa kÂÇer ÎcaXa hÂR^|

18. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr pra eneÀv† AnuqraDÂ naÂpaql bÂaehÂrr g™úbÂY cf kUÂÇf A>¤EkÂÇar kÂÇra hÂR^|

19. tTY AeBqlKt wkÂÇaiH°f n<¤rr ebÂXrN AaXLYkÂÇER^ AZg| wkÂÇaiH°f n<¤r AnubÂá II r ‘jma AeBqlK’r 5 nZ mdt iHqÒK kÂÇra DÂrqN sbbÂvaeDÂkÂÇ 15fa sZKYar hÂbÂ| wkÂÇaiH°f n<¤rr Grt ÎkÂÇaqna sUcna naTaekÂÇql A>¤EkÂÇar kÂÇra hÂbÂ|

20. bÂYe„$gt ‘jma AeBqlK’r bÂaqb ÎkÂÇaqna sEma naTaekÂÇbÂ| ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr Ñara hÂHR^ar AaqdL pøt edR^a eneÀv† sEmar ebÂXrN ÆbÂDÂtar Aeter„$ edL ehÂcaqb gNY kÂÇra hÂbÂ|

21. PÂÇahÂHl/AeBqlKr nakÂÇc s<ÇpkÂÇvER^ es»a™ú tlt edR^a smUhÂr oÂprt enBvr kÂÇerbÂ-

PÂÇahÂHlsmUhÂ: 1) cu<¤kÂÇER^ maDÂYmt n† hÂql

2) Îø$eif kÂǰÉa (jma ›¶et ›¶ebÂe†) AeBqlK (hÂH ec wc Îlnqdn kUÂÇf) ÎhÂraql ATbÂa Îø$eif kÂǰÉa AeBqlK ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ÎtoqlakÂÇr AaqdL pøt BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇQl wkÂÇaiH°ft ÎiebÂf kÂÇerbÂQl pqFaXa mUlYtQkÂÇ ÎbÂec hÂql|

3) AQbÂD ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ cfv kUÂÇf ATbÂa AË» ›¶qR^agkÂÇ„va sZKYa Aar_ Îø$eif kÂǰÉa ÎrkÂÇivt ›¶qR^agkÂÇ„var namr ebÂXrNE|

AeBqlK]: 1) g™úbÂY cfv kuÂÇf naTaekÂÇql ATbÂa ÆbÂDÂ nhÂql|

2) wkÂÇaiH°f nZ Aar_ wkÂÇaiH°fr nam naTaekÂÇql|

›¶etr*Âp AeBqlK (Duplicate Record)

22. wqkÂÇ Îø$eifr (ATvaz, AnubÂá IIr md sZKYa 10t iHqÒK kÂÇra ehÂtaeDÂkÂÇarEr bÂaqb Îljar p#‡r sZKYa ATbÂa Îå«R^ar/lBYaZL ›¶maN-pør sZKYa ATbÂa AnY ÎkÂÇaqna wkÂÇkÂÇ percR^aÿkÂÇ sZKYa)( ebÂÂprEqt wkÂÇaeDÂkÂÇ Îlnqdnr Anumt edR^a nhÂR^| ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH hÂHnÂpuf PÂÇahÂHl ›¶qR^ag kÂÇra Aar_ hÂHnÂpuf PÂÇahÂHlt AnY Îø$eif ÎrkÂÇiv “›¶qR^agkÂÇ„var Îø$eif sµBv” punrabÂ#e„ ÎnaqhÂaXaqfa sueneØt kÂÇerb laqg|

Îljar nZ/qljar p#‡r sZKYa ÎnaqhÂaXa Îø$eif ÎrkÂÇiv

23. g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ LaKar ehÂtaeDÂkÂÇarEr wkÂÇaiH°frt Îljar nZ/qljar p#‡ sZKYa ÎnaqhÂaXa Îø$eif ÎrkÂÇiv A>¤EkÂÇar kÂÇra nhÂR^ kÂÇarN ekÂÇCuman LaKat Îljar nZ/qljar p#‡ sZKYa edR^qkÂÇhÂH bÂa enedR^kÂÇ, wkÂÇaiH°f nZ wkÂÇkÂÇ BaqX ecna„$ kÂÇerb paer| tTaeÂp g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ LaKa smUhÂr bÂaqb whÂH wkÂÇaiH°f ebÂebÂD Îljarr ebÂÂprEqt ÎdKuoXa hÂR^|

tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafv (DVR)

24. ÎRetR^a hÂH ec wc PÂÇahÂHl ¢¶hÂN/ÆbÂDÂta prEVÂÇNt hÂHnÂpuf PÂÇahÂHl peFoXa hÂR^, ra.s.kÂÇ smaqLaDÂn g#h ›¶ae¸ sUcna pFab AnYTa ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ pFabÂ| whÂHqfa ÆbÂD ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpr Ñara ÎÂpaXa tTY ÆbÂDÂta erqÂpafvr ›¶Âpø (AnubÂá IX)r Ñara kÂÇerb paer| tTY ÆbÂDÂta erqÂpaqfv PÂÇahÂHlr pra ÆbÂDÂtar ›¶eø$R^a Aar_ muF sZKYa Aar_ AeBqlKr mUlY Aaedr BUlr ËDÂreN kÂÇra ÎdKuXaR^| ÆbÂDÂta ›¶eø$R^ar smR^t ÆtR^ar kÂÇra Îø$eif ÎrkÂÇivr muF mUlY Red sZtuelt ÎiebÂf ÎrkÂÇiv (ATvaz Îø$eif kÂǰÉa ÎrikÂÇv) sZqLaeDÂt kÂÇra hÂb Aar_ ›¶eX† PÂÇalhÂHlt sZqLaDÂnr ebÂSqR^ tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafvt dqLvaXa hÂbÂ| Îø$eif kÂǰÉa ÎrkÂÇiv sZqLaDÂn kÂÇerb paer Aar_ sZqLaDÂenr ebÂSR^qfa ›¶eX† PÂÇahÂHlt TkÂÇa tTY ÆbÂDÂta erqÂpaqfv ÎdKuXaR^|

25. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafv ›¶ae¸r bÂYX>ša kÂÇqr Aar_ ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara ÆbÂD ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp stYaÂpn kÂÇqr| jma AeBqlKr 10 fa sZKYa ebÂeL† ePÂÇâ nZ 13r ÎrkÂÇivt ÎckÂÇr mUlYr kUÂÇf sUcna TaqkÂÇ Redqh ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn prX„vE PÂÇahÂHlr ›¶eø$R^ar sZqLaDÂnE kÂÇra hÂR^| hÂHR^ar iHÂpero nakÂÇc kÂÇra jma AeBqlK ecna„$ kÂÇerbÂQl ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH Îln-Îdn kUÂÇf sZKYaqfa 33 Æl perb„vn kÂÇqr Aar_ md sUckÂÇ sZKYa 9999999 Îr pUNv kÂÇqr| tTY ÆbÂDÂta erqÂpafvr pue†kÂÇrNr eÂpCt ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH whÂH AeBqlK wkÂÇaiH°fQl Aaqn nahÂHbÂa ›¶eb† PÂÇahÂHl punr daeKlr bÂaqb s<Çpadna/Îmramet hÂR^ ÎtetR^a Îf† ›¶ðet Aar_ tTYr ÆbÂDÂta enr*ÂpN punr Aar<© kÂÇerb paer|

26. tTaeÂp Redo nakÂÇc kÂÇra AeBqlK sZKYar kÂÇm hÂR^ Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr Ñara ÆbÂD ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp daeKl kÂÇrar bÂaqb tTYr ÆbÂDÂta eneØt kÂÇra hÂR^ ÎtetR^a hÂH ec wc ›¶eø$R^a Aar<© hÂR^| BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr jma ÎlKa ebÂBag/eÔÂÇR^aerZ wqjßEr pra ›¶aqR^ajkÂÇ wkÂÇaiH°f ÎiebÂf kÂÇerbÂr bÂaqb ÎkÂÇadEkÂÇrN kÂÇra ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpr ›¶qR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr enqdvL pø wqkÂÇlqg TaqkÂÇ| BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr wkÂÇaiH°f ÎlaXar AeDÂkÂÇar TkÂÇa ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr AeDÂkÂÇarEr Ñara whÂH enqdvL pøt >¤aVÂÇert hÂb laegbÂ| enqdvL pør lgt ÆbÂD bÂa ÎkÂÇadEkÂÇrN kÂÇra whÂH ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp daeKl kÂÇrar ednqfa hÂH.ec.wc ›¶eø$R^ar ›¶Tm edn ehÂcaqÂp DÂra hÂR^|

›¶eb† tTYr AahÂrN/sZqLaDÂnr bÂaqb AahÂrN

27. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr Ñara wbÂar tTYr ÆbÂDÂta erqÂpafv pue†kÂÇrN hÂql Aar_ ra.s.kÂÇ/s] g#hÂt BU„$an ›¶eø$R^a Aar<© hÂql AahÂrN/PÂÇahÂHlr sZqLaDÂn/AeBqlK ¢¶hÂN kÂÇerbÂQl Anumet edR^a nhÂR^| Redqh Ba.er.qbÂ.r d#e†o ÎbÂZkÂÇr Ñar enR^t taerKt BU„$an nhÂR^|

g™úbÂY ÎbÂZkÂÇsmUhÂr kÂÇarqN smaqLaeDÂt BU„$an Aar_ Λ¶rN tTY ›¶eb† tTYr AahÂrN

28. ËnY edna ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH en<®eleKt Λ¶rN tTY ÎkÂÇXl cu<¤kÂÇER^ maDÂYqmqr/(ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp/ÎXb caBvar) ÆtR^ar kÂÇqr| cu<¤kÂÇER^ maDÂYmr bÂNvna, Λ¶rN kÂÇra PÂÇahÂHlr AeBqlK Aar_ Λ¶rN kÂÇra PÂÇahÂHlr namakÂÇrN AnubÂá IIIt edR^a ÆhÂqC|

1) g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr BU„$an erqÂpafv (Âp-pø AnubÂán-XI)

2) g™úbÂY LaKa erqÂpafv (›¶Âpø - AnubÂán XII)

3) g™úbÂY Îljar erqÂpafv (›¶Âpø-AnubÂán XIII)

(Îljar Âp#‡a sZKYa nTkÂÇa wkÂÇaiH°f smUhÂr bÂaqb ›¶qtYkÂÇ ›¶kÂÇarr wkÂÇaiH°ft ebÂebÂD Îljar erqÂpafv ÆtR^ar kÂÇra hÂR^|)

hÂHR^ar iHÂper ra.s.kÂÇ./s] g#hÂhÂH hÂH.ec.wc kÂǰÉl erqÂpafvr ÎbÂZkÂÇ Anuser duKn hÂaiv kÂÇeÂp ›¶ðt kÂÇqr| oÂprt iHqÒK kÂÇra Λ¶rN tTY skÂÇqla ›¶kÂÇarr surVÂÇa, RTaTvta Aar_ enBvr ÎRagYtar bÂaqb ebÂeDÂbÂt r*qÂp ÎkÂÇaiEk#ÂÇt kÂÇer ÆbÂduYetkÂÇ maDÂYqmqr (ÄÂÇ’eÂp/qfÂp) gú¤tY ÎbÂZkÂÇQl pqFaXa hÂR^|

29. whÂH ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpqbÂar hÂH ec wc kÂÇq°Éal erqÂpafv (AnubÂá X)r wKn hÂaiv kÂÇ’eÂpr Æsqt g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr ÎsXa/muKY LaKaQl ËnY ednt pFab paer| raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ/smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ/smaqLaDÂn kÂÇVÂÇr pra ÎÂpaXa ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp ÎbÂar ÎhÂraql/AÂpbÂYXhÂar hÂql hÂHR^ar bÂaqb g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr ÎsXa/mUKY LaKasmUh daR^b» hÂR^| g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr ÎsXa LaKasmUqh ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpqbÂar ÎÂpaXar lqg eÔÂÇR^aerZ erqÂpafvr wfa hÂaivkÂÇ’eÂp ›¶ðt kÂÇqr Aar_ g™úbÂY LaKar erqÂpafv Aar_ g™úbÂY Îljar erqÂpafv iHqÒeKt ednt s<¤eát LaKa smUhÂQl pqFaXa hÂR^| getqkÂÇ eneØt Baqb g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr wkÂÇaiH°ft wqkÂÇ ednqt jma hÂR^| BU„$anr edna (hÂH.ec.wc ›¶eø$R^ar eÑtER^ edna pøqRaqg (AnubÂá pqFaXa enqÀvL pø Anuser ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr pra raeL AadaR^ kÂÇqr Aar_ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr wkÂÇaiH°ft ÎdR^ raeL jma kÂÇerbÂ| ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarEr wkÂÇaiH°ft jma kÂÇrat ebÂl<¤ kÂÇerql ›¶celt ÎbÂZkÂÇ drr lgt plm kÂÇra taerKQl 2 ›¶etLt sut AadaR^ edR^ar bÂaqb bÂaDÂY hÂbÂ| Red ekÂÇbÂa jermna sud TaqkÂÇ ÎtetR^a g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr wkÂÇaiH°ft jma hÂ’b paqr Redqh g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarqkÂÇ ÎkÂÇaqna dabÂE iHÞaÂpn nkÂÇqr|

›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl Bu„$an erqÂpafv

30. ËnY ednt ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl ›¶qR^ag kÂÇ„va dukÂÇ’eÂpQkÂÇ Bu„$an erqÂpafv (ÂÂp-pø AnubÂán XIV) ÎRagan DÂqr, eRqR^ Îlnqdnr AakÂÇar Aar_ mUlY enr*ÂpN kÂÇqr Aar_ Rar bÂaqb g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ jma edb paqr Aar_ Rar kÂÇarqN ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr raeL AadaR^ kÂÇerb paer| hÂHR^ar wkÂÇ’eÂp erqÂpafv ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl pqFaXa hÂR^| whÂH erqÂpafvt ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH >¤aVÂÇr Aar_ RTaTvta enr*ÂpN kÂÇqr Aar_ wfa enedv† ›¶qR^ag kÂÇ„var wfa eneÀv† n<¤rt ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr pra g™úbÂY ÎbÂZkÂÇQl jma Λ¶rNr saVÂÇY ehÂcaqb kÂÇam kÂÇqr| whÂH erqÂpafvr RTaTvta enr*ÂpN kÂÇraqfa ›¶qR^agkÂÇ„var daeR^Ö R’t ›¶eb† tTY ÆbÂDÂta erqÂpafv enehÂt Æh TaqkÂÇ Aar_ whÂH tTY ÆbÂDÂta erqÂpafvt Aagqt nakÂÇc kÂÇra AeBqlKr ebÂXrN ÎsamahÂH TaqkÂÇ| Red saraZL tTYt ekÂÇbÂa AenR^emtta perleVÂÇt hÂR^ ÎtetR^a hÂHR^akÂÇ raòER^ smaqLaDÂn kÂÇVÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂQl tzVÂÇNat pqFaXa hÂR^|

›¶eø$R^agt ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpr ebÂXrN]

31. wkÂÇaiH°f bÂá/A™úrN/“wqnkuÂÇXa wkÂÇaiH°f Red naTaqkÂÇ” wkÂÇaiH°fr ebÂXrN Red sd#L nhÂR^ - whÂHqbÂar kÂÇarNr bÂaqb g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ Red Îlnqdnr ebÂXrN jma edb ÎnaXaqr hÂHR^akÂÇ wkÂÇ Anu>œarkÂÇr Ñara jqnaXa hÂR^| eÑtER^ edna ÎshÂH wqkÂÇdqr ÎsXa/mUKY LaKaQl pqFaXa hÂR^| skÂÇqla LaKar pra jma nkÂÇra md smUh ÎÂpaXar eÂpCt g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr ÎsXa LaKahÂH ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpt TkÂÇa s<¤eát md 0’ kuÂÇf n<¤qrqr ecehÂ$t kÂÇqr Aar_ Aan skÂÇqlaqbÂar md jma AeBqlKr ekÂÇä nZ 14t TkÂÇa KalE kÂÇlmr kUÂÇf nZ ‘1’qr ecehÂ$t kÂÇra hÂR^| iHÂpRu„$ tTY ÎfÂp/ÂÇÄÂÇ’eÂpt pqFaXar ÎVÂÇøt RTaTvta enr*Âpnr daeR^Ö g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr hÂatt TaekÂÇbÂ| jma kÂÇra/jma nkÂÇra/ mdr sUcna pqFaXar eÂpCt ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂp ÎbÂar ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂQl ÎshÂH wqkÂÇ ednahÂH pqFaXa hÂR^ (eÑtER^a edna)| g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr >¤aVÂÇr TkÂÇa ›¶eb† PÂÇahÂHlr hÂaiv kÂÇeÂp AaiHf pufqfa ÄÂÇ’eÂpt TkÂÇa tTYr lgt wqkÂÇ lqg TaekÂÇbÂ| LaKa ™>rt ÆtR^arE Anu>œarkÂÇ ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂQl ›¶aqR^ajkÂÇ/›¶qR^agkÂÇ„vaQl Λ¶rN kÂÇrar kÂÇarqN pqFaXa hÂR^| LaKahÂH ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#h nahÂHbÂa ÎkÂÇaqna ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl Bu„$an AaqdL whÂH ›¶eø$R^ar A™úgvt mdr bÂaqb pFab nalaqg| g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ ¢¶hÂN kÂÇra Aeter„$ jmar sam·sY kÂÇrN ÄÂÇ’eÂpr jerR^qt pqFaXa jma nkÂÇra mdr tTY AaDÂart ÎhÂaXa eÔÂÇR^aerZ ›¶eø$R^ahÂH ›¶BaXaeú¤t kÂÇqr| s<¤eát ÎbÂZqkÂÇ skÂÇqla ehÂtaeDÂkÂÇarEQl pqFaXa jma s<ÇpkÂÇvER^ ebÂbÂrN eÑtER^ edna AaqbÂel ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH ›¶ðt kÂÇqr Aar_ tat jma nkÂÇerbÂQl ÎkÂÇaqna md naTaqkÂÇ|

32. g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr pra ÎÂpaXa erfaNv tTY ›¶eb† laB kÂÇrar eÂpCt ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH jma nkÂÇra AeBqlKr “44”r pra “22”ql Îlnqdn kuÂÇf sZqLaDÂn kÂÇer hÂH ec wc Îlnqdn ›¶eø$R^aqr punr ›¶eø$R^agt kÂÇqr| s<¤eát AeBqlKr muF ÎckÂÇr mUlY ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH bÂYXhÂar kÂÇra cPÂÇf`qXrr shÂaR^t prXtvE perb„vnr bÂaqb Î›¶rN kÂÇra hÂR^| tTY PÂÇahÂHlt ÎkÂÇaqna perb„vn ÎhÂaXar eÂpCt ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH kÂÇra ÆbÂD sUcEt ø_fEÂpUNv tTYr kUÂÇf ›¶tYVÂÇ kÂÇra hÂR^|

ÎbÂZkÂÇQl eÔÂÇR^aerZ Bu„$an Aar_ AaiHfÂpuf ÎfÂp erqÂpafvr ÎRagan

33. hÂH ec wc Îlnqdn punr ›¶eø$R^a kÂÇrar eÂpCt ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH wkÂÇ eÔÂÇR^aerZ Bu„$an kÂÇqr, Rar Ñara g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°f ÎiebÂf Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°f Îø$eif kÂÇra hÂR^| wkÂÇaiH°fr Bu„$an ›¶Tm ednahÂH kÂÇra hÂR^ Aar_ wqkÂÇednahÂH ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH tlt iHqÒK kÂÇra smUh ÎRagan DÂqr :-

- jma nkÂÇra mdr ÎR=T sUcE (g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl pqFaXa skÂÇqla jma nkÂÇra mdr sqmekÂÇt sUcE Λ¶rN kÂÇra) (AnubÂá XV)

- AaiHfÂpuf ÎfÂp (dukÂÇ’eÂp) - ÆbÂduYetkÂÇ maDÂYmt TkÂÇa skÂÇqla Îlnqdnr ebÂXrN s<¤elt wfa erqÂpafv ÆbÂDÂ, nakÂÇc kÂÇra Aar_ jma nkÂÇraQkÂÇ GUrahÂH pqFaXa skÂÇqla md Ë»BaqX ecehÂ$t kÂÇra) eÔÂÇR^aerZ, tTY Aar_ ›¶qR^agkÂÇ„var AaXLYkÂÇER^ kÂÇaRvYr bÂaqb stYaÂpn ÎhÂtu ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇQl pqFaXa hÂR^|

- ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr Ae™úm erqÂpafv - pUbÂvqt AadaR^ kÂÇra raeL jma nkÂÇra md ehÂcaqb eÂpCt jma kÂÇra erqÂpafv Aar_ hÂH ec wc Îø$eif eÔÂÇR^aer\r kÂÇarqN ÎiebÂf kÂÇra raeL (›¶-pø AnubÂá XVI)

- g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr Ae™úm erqÂpafv - LaKanuser ›¶are<©kÂÇ Îø$eif Aar_ taqr eÂpCt ÎiebÂf kÂÇra g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr saraZL erqÂpafvt ÎdKuXaR^|

34. AaiHfÂpuf ÎfÂpt TkÂÇa muF ÎckÂÇr mUlY AaiHfÂpuf ÎfÂpt TkÂÇa A›¶aeDÂk#ÂÇt bÂYe„$r Ñara pqFaXa wfa Bul sZqkÂÇtr ËDÂreNr Ñara ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH prX„vE ›¶eø$R^agt kÂÇrNr smR^t ›¶ðt kÂÇqr|

t#tER^ ednar eÂpCt ÎfÂp/ÄÂÇ’eÂpr plmQkÂÇ kÂÇra daeKl

35. Red g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂQl ÎfÂp ATbÂa ÄÂÇ’eÂp eÑtER^ edna pFabÂQl smTv nhÂR^ ÎtetR^a ÎbÂZqkÂÇ jma nkÂÇra md smUhÂr sUcE ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ LaKar kÂÇaiH°fart RTa s<©X ÎsankÂÇaql eneØtBaqX 3R^ ednt Raqt wqnkuÂÇXa ebÂl<¤ ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂr Ñara AaiHfÂÂpuf ÎfÂpt ›¶eø$R^agt kÂÇerb ÎnaXaqr Aar_ jma nkÂÇra mdr eÔÂÇR^aerZ Bu„$ant A™úvBU„$ kÂÇerb ÎnaXaqr| ÎtqnkuÂÇXa mdr BU„$an bÂYX>ša bÂaqb ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ Aar_ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr majt s<¤eát kÂÇaRvY s<Çpaedt hÂR^| ÎkÂÇaqna kÂÇarN ÎnaqhÂaXaQkÂÇ g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ kÂÇaiH°far ebÂXrNE t#tER^ ednar eÂpct daeKl kÂÇqr ÎtetR^a jermna Berb laqg| smaqLaDÂn g#hÂr ADÂYVÂÇhÂH wqn ÎbÂZkÂÇr ebÂÂprEqt jermna DÂaRvY kÂÇerb paqr|

›¶qR^ag kÂÇ„var wkÂÇaiH°ft jma nkÂÇra mdr ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ jma kÂÇra ›¶eø$R^a

36. jma nkÂÇra mdr eÔÂÇR^aer\r jerR^qt jma nkÂÇra mdr ebÂÂprEqt ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr Ñara ›¶a¸ jma, ›¶qR^agkÂÇt=tvar wkÂÇaiH°fQl esednahÂH Ba.er.qbÂZkÂÇr Ñara ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇr wkÂÇaiH°ft jma kÂÇra hÂR^|

AaiHfÂpuf ÎfÂpr sZrVÂÇN AbÂeDÂ

37. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ Aar_ ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH AaiHfÂpuf ÎfÂp Aet kÂÇqmo 3 bÂCrr bÂaqb perrVÂÇN kÂÇerb paqr| AaiHfÂpuf ÎfÂpr wfa kÂÇ’eÂp ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂqR^a etenbÂCrr bÂaqb sZrVÂÇN kÂÇerb paqr|

g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇQl pramLv

38. hÂH ec wc Îø$eif s<ÇpqkÂÇv g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇkÂÇ pramLv edR^aqfa ›¶qR^ag kÂÇ„var daeR^Ö| AaiHfÂpuf ÎfÂp ÎÂpaXa eÂpCqt g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇkÂÇ Bugtanr ebÂXrNE Aar_ Bugtanr edn s<ÇpqkÂÇv Bu„$an pramLv jaer kÂÇerb laqg| g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr wkÂÇaiH°ft jma kÂÇra mdr (Îlnqdn kuÂÇf-22) kÂÇarqN Bu„$an pramLv pqFaXar ÎVÂÇøt ›¶qR^ag kÂÇ„var saXDÂanta eneØt kÂÇra iHect| nakÂÇc kÂÇra (Îlnqdn kuÂÇf-33) Aar_ jma nkÂÇra md (Îlnqdn kuÂÇf-44) ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara sët kÂÇrab laqbÂ| g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr Rar wkÂÇaiH°f Îø$eif kÂÇerb pra nahÂH ÎshÂHqbÂaqra ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara kÂÇarN sehÂt jmab laqg Aar_ Aet LEqGÚ AnY iHÂpaqR^qr Bu„$anr bÂYX>ša kÂÇerb laqg|

39. Redqh ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH maehÂel etenmahÂr mUqr mUqr wqkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarEQl hÂH ec wc ›¶NalEr Ñara nahÂHbÂa sGqn Bu„$an kÂÇqr Aar_ tat ÎkÂÇaqna jma kÂÇra md jma nkÂÇra ehÂcaqb Red GUer naqh ÎtetR^a hÂH ec wc ›¶eø$R^a Aar<© ÎhÂaXa ednr pra bÂCer wqkÂÇafa AagtER^a sUcna jaer kÂÇra hÂR^| ›¶qtYkÂÇ ÎVÂÇøqt jaer kÂÇra Bu„$an pramLv punv>šaÂpn kÂÇra hÂR^| whÂH ›¶eø$R^aqfa ÎkÂÇa<ÇpanE/engm Aaedr maehÂel/etenmahÂQl sudr BU„$anr bÂaqb AafahÂHtQkÂÇ ÎbÂeC suebÂDÂajnkÂÇ R’t tTY PÂÇahÂHlr sZqLaDÂn kÂÇm Aar_ GUrahÂH edR^ar ›¶bÂNta ›¶aR^ ‘LUnY’|

40. g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇkÂÇ sUcna pqFaXar bÂaqb g™úbÂY ÎbÂZkÂÇ LaKar daeR^t jma Î>Úatr bÂYaKYa kÂÇraQlqkÂÇ sEemt, Redqh wkÂÇaiH°f DÂarqkÂÇ whÂHqfa ebÂcaqr| wkÂÇaiH°f/Âpac bÂukÂÇr ebÂXrNEr ›¶eXe† s<¤eát Îlnqdn hÂH ec wc (hÂH ec wc jma pac bÂukÂÇt ecs ehÂcaqb Aar_ md AnuRaR^E ›¶eb† hÂb laegbÂ)r jerR^qt ÎhÂaXa bÂuel >p† Baqb iHqÒK kÂÇra hÂ’b laegbÂ| g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇQl eB§ pramLv jaer kÂÇrar bÂaqb iH„rdaR^E nhÂR^| Red ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ/›¶qR^agkÂÇ„vahÂH g™úbÂY ÎbÂZkÂÇQl ÎbÂZkÂÇ LaKar jerR^qt Bu„$an sUcna pFab ebÂcaqr hÂH ec wcr p»ett wfa AnY bÂYX>ša kÂÇaRvYkÂÇrE kÂÇerb laqg|

g™úbÂY DÂarkÂÇr hÂH ec wcr tTY jnat AeDÂkÂÇar

41. ÎRetR^a ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr pra ebÂkÂÇŠ ebÂcaqr ÎtetR^a ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇkÂÇ shÂqj bÂuej ÎÂpaXa eleKt ebÂXrNEqr jnab laqg Raqt ›¶™>aeXt BU„$an ›¶ae¸r ›¶eø$R^a s<ÇpUNvBaqX >¤R^Zeø$R^ hÂR^ Aar_ g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarqkÂÇ pUNv sUcna (AnubÂá viit TkÂÇa nmuna) ›¶danr Ñara iHFahÂH lb paqr|

42. hÂH ec wcr jerR^qt Bu„$an ›¶ae¸r ebÂkÂÇŠ ›¶dan kÂÇrar smR^t g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarqkÂÇ Îtor| (1) wkÂÇaiH°f n<¤r (2) Îljar n<¤r/qljar p#‡ sZKYa TkÂÇa (3) wkÂÇaiH°fr ›¶kÂÇar| ATvaz sÌR^E ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°f ATbÂa celt wkÂÇaiH°f) Ar_ (4) cmu kuÂÇfar Æsqt ÎbÂZkÂÇ Aar_ LaKar nam) ebÂXrN ›¶ðt kÂÇerb laegbÂ| cmu kuÂÇf (ATvaz ngr ÎbÂZkÂÇ LaKa kuÂÇf) Îto/tahÂHr ÎbÂZkÂÇr Ñara jaer kÂÇra ÎckÂÇ bÂukÂÇr MICR kuÂÇf lahÂHn ÎshÂH bÂuejb ÂpaerbÂ| g™úbÂY wkÂÇaiH°f DÂarkÂÇr Ñara sUcna ›¶ðt kÂÇra ›¶-pø >p† hÂ’b nalaegbÂ| iHÂpRu„$ (1) r pra (4) Æl iHqÒK kÂÇra ø$m sZKYar ebÂXrN ehÂtaeDÂkÂÇarEr Ñara ÎbÂZkÂÇ LaKar pra ›¶maeNt hÂ’b laegb R’t Îto wkÂÇaiH°f percalna kÂÇqr| ÎbÂZqkÂÇ whÂH ÎsXa AagbÂeIxaXar bÂaqb ehÂtaeDÂkÂÇarEr pra enjr ebÂqbÂcna mqt ÎkÂÇaqna Ë{¨Â en»varN Aar_ AadaR^ kÂÇerb paqr| iHÂpqra„$ ÎbÂZkÂÇ ›¶man pør perbÂq„v ehÂtaeDÂkÂÇarEqR^ Îtor enqdvL pø ÎckÂÇr PÂÇqfa kÂÇeÂp ATbÂa pacbÂukÂÇr mUKÂp#‡ ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara wkÂÇaiH°fr ebÂXrN stYaÂpnr bÂaqb sZl¢Ÿ kÂÇerb paqr| ›¶qR^agkÂÇ„var kÂÇarqN ›¶tYaeLt nmuna ›¶Âpø AnubÂá Vii Aar_ nmuna enqdvL pør p-pø AnubÂá VIV edR^a AaqC| Red ekÂÇbÂa kÂÇarN ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH AagtER^aQkÂÇ ehÂtaeDÂkÂÇarEr ÎbÂZkÂÇ laKar Ñara ›¶maeNt ÎbÂZkÂÇ LaKa wkÂÇaiH°fr ›¶kÂÇar, Îljar, n<¤r, wkÂÇaiH°f n<¤r Aaedr ebÂXrNE laB kÂÇqr ÎtqnhÂql hÂHR^akÂÇ hÂH ec wcr ADÂEnt ÎbÂZkÂÇ wkÂÇaiH°fr jerR^qt Λ¶rNr kÂÇarqN ÎkÂÇXl ehÂtaeDÂkÂÇarEkÂÇ jqnaXar eÂpCtqh bÂYXhÂar kÂÇerb paqr|

43. ÎkÂÇaqna ehÂtaeDÂkÂÇarEr Ñara ›¶qR^agkÂÇ„vaQl sucna ›¶ðt kÂÇrar ÎVÂÇøt ›¶qR^agkÂÇ„vahÂH ehÂtaeDÂkÂÇarEkÂÇ njqnaXaQkÂÇ hÂH ec wcÇr jerR^qt eneD A™úrN kÂÇrar bÂaehÂqr AnY kÂÇarNt bÂYXhÂa kÂÇerb ÎnaXaerbÂ| ÎRetR^a ehÂtaeDÂkÂÇarEr pra ebÂkÂÇŠ ebÂcra hÂR^ ÎtetR^a ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara ÎshÂHqfa iHqÒK kÂÇerb laegbÂ|

Îlnqdnr nnuYtm Aar_ AeDÂkÂÇtm sZKYa

44. Îlnqdn kÂÇrar ÎVÂÇøt ÎkÂÇaqna en<®tm Aar_ AeDÂkÂÇtm sZKYa en»varN kÂÇra ÎhÂaXa nahÂH| ekÂÇä bÂ#hÂz Îlnqdnr bÂaqb whÂH Aacen ›¶ðt kÂÇrar ÎVÂÇøt ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH wfa ednr eBtrt wkÂÇaeDÂkÂÇ ›¶ebÂe† ›¶ðt kÂÇrar kÂÇarqN Bu„$an wkÂÇeøt kÂÇerb paqr| ÎshÂHkÂÇarqN ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂr Æsqt Bu„$anr Ae™úm taerK DÂaRvY kÂÇqr|

ÎsXa Ë{¨Â

45. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ DÂaRvY kÂÇra Ë{¨Â ›¶qR^agkÂÇ„var ›¶et‡an Aar_ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ÆnetkÂÇBaqb DÂaRvY kÂÇqr| 31 macv 2007 Æl ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH ÎkÂÇaqna DÂrnr ›¶eø$R^agt Ë{¨Â DÂaRvY kÂÇerb ÎnaXaqr| hÂHR^ar smqR^ smqR^ punr enrEVÂÇN kÂÇra hÂR^| BartER^ erjaBv ÎbÂZqkÂÇ ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZkÂÇ g™úbÂY ÎbÂZkÂÇr oÂprt BebÂSYqt Red ›¶qR^ajn hÂR^ ÎtetR^a wqn Ë{¨Â/›¶Bar DÂaRvY kÂÇrar bÂaqb es»a™ú ¢¶hÂn kÂÇerb paqr|

46. Îf† ›¶ðetr kÂÇarqN ÎkÂÇaqna DÂrnr Ë{¨Â DÂaRvY kÂÇra nhÂR^| eRqfa ebÂSR^ Bu„$anr lgt jeixt nhÂR^ Aar_ ÎRetR^a ›¶ebÂe† ›¶ðet Aar_ daeKl kÂÇra ›¶eø$R^a Ë» hÂR^ whÂH ebÂSR^qbÂar Îf† ›¶ðetqR^ dae\ DÂqr| ›¶qR^agkÂÇ„var Ñara p·ER^nr smR^t BUl tTY ›¶ðetr ÎVÂÇøt ÎsXa Ë{¨Â mu„$|

47. ›¶aqR^ajkÂÇ ÎbÂZqkÂÇ ›¶qR^agkÂÇ„vaQl BU„$anr edLt ÎsXa Ë{¨Â ÎlaXar daeR^Ö h™>a™úr kÂÇerb paqr|

48. hÂH ec wc ›¶aTemkÂÇ BaqX AeDÂkÂÇ mUlYr Îlnqdnr bÂaqb ÆtR^ar kÂÇra hÂR^| tTaeÂp ra.s.kÂÇ/smaqLaDÂn g#hÂhÂH hÂH ec wc Îlnqdnt kÂÇm perman ¢¶hÂN kÂÇrar kÂÇarqN ebÂqbÂcna kÂÇqr|

49. g™úbÂY wkÂÇiH°f DÂarkÂÇr wkÂÇaiH°fQl jma pqFaXar ÎVÂÇøt g™úbÂY ÎbÂZqkÂÇ ÎkÂÇaqna DÂrNr ÎsXa Ë{¨Â jaer kÂÇerb ÎnaXaqr|

›¶eø$R^agt magvdLvnr sZqLaDÂn

50. ÎkÂÇXl BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr AnumUlr Ñaraqh ›¶eø$R^agt magv dLvn sZqLaDÂn kÂÇerb paqr| ra.s.kÂÇ./smaqLaDÂn g#hÂhÂH ÎtoqlakÂÇr sZqLaDÂnr pramLv kÂÇaRvYkÂÇrE kÂÇemefr ™>rr pramLv smUh Aaqlacna kÂÇrar eÂpct sZqLaDÂnr kÂÇarqN pFab paqr| BartER^ erjaBv ÎbÂZqkÂÇo per pø jaer kÂÇer whÂH ›¶eø$R^ar sZqLaDÂn kÂÇerb paqr|


AnubÂá

hÂH ec wc suebÂDÂa iHÂplî ÎkÂÇûsmUhÂr sUcE

ø$emkÂÇ sZKYa ÎkÂÇû ngrkuÂÇf Âpercaln ÎbÂZkÂÇ eFkÂÇna ÎkÂÇûr ÎPÂÇan nZ ÎPÂÇ' nZ
1 Aa¢¶a 282 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ 44/2, s·R^ ːc, Aa¢¶a - 282001 (hÂHiH eÂp) 0562-2523523 0562-2525089
2 AahqmdabÂad 380 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, la-ga²ar Îc<¤arc, Aaå¶m Îrai, Âp’† ÎbÂg nZ 1, ÂAahqmdabÂad, 380009 079-26580511, 26582468  
3 wlahÂabÂad 211 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ Â›¶Tm mhÂla, sZgm ːc, eceBl lahÂHnc, wlahÂabÂad-211001 0532-2560553 0532-560410
4 Am#tsr 143 oerqR^q°fl ÎbÂZkÂÇ AX kÂÇmacv 201-202, ecøa fkÂÇEj Îrai, Am#tsr(Âpa·abÂ) 0183-2532640, 2556476  
5 OrZgabÂad 431 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ Â›¶Tm mhÂla, hÂSvbÂDÂvn ebÂl`eiZ, Aadalt Îrai, OrZgabÂad-431001 0240-2347983, 2347984  
6 bÂaZgaqlar 560 Aar eb AahÂH-wn ec ec BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ, wn ec ec, 10/3/8, n#Âptuéa Îrai, Âp’† ÎbÂg nZ5467, bÂaZgaqlar 560001 080-22211465, 22212361 080-22237873
7 bÂqrada 311 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ›¶Tm mhÂla, ÎÂpraiahÂHj kÂÇmq›' caR^aejg·, bÂqrada-390005(àjraf) 0265-2362296, 2361490, 2363649, 2363023 0265-2362296
8 BUÂpal 462 Îcq°Él ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a Îcq°Él ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ebÂleiZ, w, werR^a ehÂlC, ÎjhÂHl Îrai, BUÂpal-462001(wm,eÂp,) 0755-2555761, 2761561 0755-2552019
9 BUqbÂqnå«r 751 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, Âpeât jXahÂarlal ÎnqhÂr_ magv,Âp’† ÎbÂg nZ-16,BUqbÂqnå«r-751001 0674-2395706, 2401070, 2401119  
10 ceâgix 160 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ, ceâgix wn ec ec, Îcq°Él eB†a Îc"r 17, Âp’† ÎbÂg nZ-2, ceâgix-160017 0172-2721507  
11 Îc§ahÂH 600 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, Le„$ faXarc 766 Aa§a calahÂH, Îc§ahÂH-600002 044-28520868 044-28523140
12 kÂÇhÂHmbÂaf’r 641 ÎbÂZkÂÇ AX bÂqrada bÂb ebÂleiZ 82, ÎbÂZkÂÇ Îrai kÂÇhÂHmbÂaf’r-641018, taemlnaiu 0422-2303346, 2303347 0422-2303345
13 Îiraiun 248 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a 4 kÂÇnqB°f òEf, Îiraiun 0135-2714166, 2714161 0135-2651843
14 hÂHqrad 638 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ jaXanc BXn, 106, gaáEjE Îrai, hÂHqrad 09894602735  
15 wrnakuÂÇlam 682 Άf ÎbÂZkÂÇ AX ÉaBaZkÂÇ’r i’r nZ- w' wl 8529 wn ÎkÂÇ Îc<¤arc, ›¶Tm mhÂla, ÎgaÂpala ›¶Bu Îrai, wrnakuÂÇlam, ÎkÂÇaec 682035, ÎkÂÇqrla 0484 2371625 2371790 2371659 0484 2371636
16 ÎgarKÂpur 273 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ DÂmvLala bÂjar, ÎhÂaqfl ÆkÂÇlaL, ÎgarKÂpur 0551-2204773 2204687  
17 ÎgaXaelR^r 474 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a AePÂÇcar-hÂHn-caj,v wm AahÂH ec Aar Îc°far, Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ÎmhÂHn ÊaÌ, jEXajE c’kÂÇ, bÂixa ÎgaXaelR^r-474001 0751-2447594 2326465 0751-2323905
18 àXahÂafE 781 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, eÂp eb nZ 120, Άcn Îrai, ÂpaNbÂjar, àXahÂafE-781001 0361-2517107 2517109  
19 ÓbÂel 105 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a tlr mhÂla, ÎlPÂÇf iHhÂHZ, j’qnl AePÂÇc, ÎcalaÂpur Îrai, ÓbÂel-580023 09341222773  
20 hÂahÂHdrabÂad 500 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, 6-1-56, Îcqø$qferqR^f Îrai, hÂahÂHdrabÂad 500004 040-23242049 23237726 22463669 22329677  
21 hÂHqµar 452 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHqµar 125, Aada bÂjar, hÂHqµar - 452004 0731-2342676 0731-2343754
22 jbÂlÂpur 482 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a marPÂÇz caeBvc ÊaÌ, wc eb AahÂH ebÂleiZ, ebÂjR^ngr, jbÂlÂpur-484002(wm eÂp) 0761 2641679 2641681 2641611 0761 2644969
23 jR^Âpur 302 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, ram bÂag caqkÂÇavl, Âp’† ÎbÂg nZ 12, fZkÂÇ Îrai, jR^Âpur-302004 0141-2562258 2560799  
24 jlár 144 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ t#tER^ mhÂla, A’l`i Îr’lqX Îrai, jlár-144001 (Âpa·abÂ) 0181 2221198, 2232388 0181 2232388
25 jamqCdÂpur 831 hÂHiHenR^n ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a wn. Îrai, kÂÇ’l`i †’qrj ebÂl`eiZ, eb†uÂpur, jamqCdÂpur-831001 0657-2428941  
26 ÎRaDÂÂpur 342 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ÎmhÂHn ÊaÌ, hÂahÂHkÂÇ’fv ÎkÂÇ<Çpac, ÎRaDÂÂpur-342006 (raj>šan) 0291-2553685/93 0291-2545178
27 kÂÇanÂpur 208 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, w†aeÅcqm°f ÎckÂÇ`cn, Âp’† ÎbÂg nZ. 82, kÂÇanÂpur-208001 0512-2304099, 2306032  
28 ÎkÂÇalhÂaÂpur 416 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ ‘Îjm†’n’, t#tER^ mhÂla enqR^r ec eb wc, caÓÂpurE, ÂÇ ÎkÂÇalhÂaÂpur-416001 0231-2560208 0231-2560203
29 kÂÇlkÂÇata 700 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ Înå«qnl eÔÂÇqR^erZ Îcl, 6 rR^I òEf, kÂÇlkÂÇata 700016 033-22177447 033-22463673
30 ÎkÂÇaejqkÂÇai (kÂÇaelkÂÇf) 673 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a mananecra, ÎbÂZkÂÇ Îrai, ÎkÂÇaejqkÂÇai (kÂÇaelkÂÇf)-673001 0495-2720330 0495-2722040
31 lqÁ= 226 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ Â›¶Tm mhÂla, 94, wm. ej. Îrai, lqÁ=-226001 (hÂHiH eÂp) 0522-2237876 0522-2237875
32 lueDÂR^ana 141 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ c’kÂÇ Bart ngr, lueDÂR^ana-141 001, Âpa·ab 0161-2441161, 2441162 0161-2442508
33 madurahÂH 625 kÂÇanaixa ÎbÂZkÂÇ maedtecR^a ebÂl`eiZ, i. Aaq<¤dkÂÇar Îrai, madurahÂH-625020 (ef wn) 0452-2529031, 2526587 0452-2529030
34 maéaqlar 575 kÂÇqÂpavqrcn ÎbÂZkÂÇ kÂÇqÂpavqrcn ÎbÂZkÂÇ hÂaiHc, kÂÇar òEf, eÂp. ebÂ. nZ.84, maéaqlar-575001 0824-2411972, 2411973  
35 mu<¤ahÂH 400 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ Înå«qnl eÔÂÇqR^erZ Îcl, ›¶Tm mhÂla, 215 ªÂÇE Λ¶C hÂaiHc, naerman ÂphÂH°f, mu<¤ahÂH-400021 022-22022830 022-22882726
36 mhÂELUr 570 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ gaR^øE AaqkvÂÇi, 585 wPÂÇ19 wâ 586 wPÂÇ19/1, 2 wâ 3 Taiv ø$c, ramcû Aa¢¶ahÂara, eB. eB. maqkvÂÇf, mhÂELUr-570 004 0821-2520531  
37 nagÂpur 440 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec, wqn' ebÂl`eiZ. t#tER^ mhÂla, ÎmhÂHn AePÂÇc ebÂl`eiZ, eceBl lahÂHnc`, nagÂpur-440001 0712-2521406, 2526321, 2532351  
38 naeckÂÇ 422 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a naeckÂÇ ÎmhÂHn ÊaÌ, A’l`i Aa¢¶a Îrai, eÂp. ebÂ. nZ.112, naeckÂÇ-422 002 (mhÂaraò) 0253 2505835, 2502167 0253 2595308
39 ntun edÒE 110 erjaBv ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a wn ec ec jEXn BartE ebÂl`eiZ, faXar 1, 6 o 7 mhÂla, kÂǧf cakÂÇvac, ntun edÒE-110001 011-23319784, 23315391, 23356173 011-23718612
40 ÂpanajE 403 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a wm AahÂH ec Aar ec eÂp ec, Άf ÎbÂZkÂÇ hÂaiHc ÎchÂH°f. În', ÂpanajE, ÎgaXa-403001 0832-2224419  
41 Âpafna 800 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec AahÂH ›¶Tm mhÂla, ebÂ>¨Âemn faXar, ÎX† gaáE mR^dan, Âpafna-800001 0612-2236453  
42 ÂpeâqcrE 605 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a wm AahÂH ec Aar ec eÂp ec,  ÂpeâqcrE ÎmhÂHn ÊaÌ, nZ. 15, eriH caªÂÇEn, ÂpeâqcrE-605001 0413-2336151 0413-2335528
43 ÂpuqN 411 hÂHiHenR^n ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a eÂp wm ef kÂÇmaecvqR^l ebÂl`eiZ, nZ.1, ›¶Tm mhÂla, L‚ÂrqLF Îrai, enqR^r >¤rqgf, ÂpuqN 411 037 020-24463869 020-26434113
44 raR^Âpur 492 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a j’qnl AePÂÇc Λ¶emqcc, bÂahÂHrN bÂjar, eceBl lahÂHnc`, -raR^Âpur-492001 ceÕCgix 0771-5040643/4 0771-5040601
45 rajqkÂÇaf 360 ÎbÂZkÂÇ AX bÂqrada ÂpwÌrô ebÂl`eiZ, wm ej Îrai, AalqªÂi >¨uÂlr ebÂÂprEtPÂÇaql, rajqkÂÇaf 360001 àjraf 0281-2239607, 2239608/09 0281-2226878
46 raec 834 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ekÂÇqLarg· c’kÂÇ, hÂamuv Îrai, raec-834001 0651-2201303 0651-2208882
47 caqlm 636 hÂHiHenR^n ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a 272, Baqgå«rE kÂÇq<Ç›Ç', ÎcrE Îrai, caqlm-636001 0427-2452223/4  
48 ÎCalaÂpur 413 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a wm AahÂH ec Aar ec eÂp ec ÎCalaÂpur, bÂaelqBPÂÇ` ÎX† ÊaÌ 2w, bÂuDÂXar ÎÂpF, ÎCalaÂpur-413002 0217-2329566  
49 curaf 395 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ÎmereiR^an, enqR^r rajkuÂÇmar ecqnma, iHIxna drXaja, curaf-395003 àjraf 0261-2360285 0261-2360284, 0261-2345437
50 eTr_Xn™úÂpurm` 695 BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇ wn ec ec AahÂH, eÂp eb nZ 6507, eTr_Xn™úÂpurm`-695033 0471-2329676, wq'qf`ncn 131 2328701  
51 eøcUr 680 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a ›¶Tm mhÂla ÎX† peÒTamam, å«eÂpZ kÂÇm``q›', eøcUr-680001 0487-2323850 3090547 0487-2331471
52 etr_ecraÂpÒE 620 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a 73, AaLa AaqkÂÇvi, ›¶emqni Îrai ÎkÂǰfnqm°f, etr_ecraÂpÒE-620001 0421-2412003,2412004  
53 etr_Âpur 641 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a wm AahÂH ec Aar ec eÂp ec i’r nZ.55 iHTukuÂÇel Îrai, etr_Âpur-641601 0421-2232601 0421-2240371
54 iHdR^Âpur 313 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ enqR^r bÂaC Άâ, iHdYaÂp’l, iHdR^Âpur 0294-2418243 0294-2418244
55 bÂaranes 221 Âpa·ab Încqnl ÎbÂZkÂÇ wc-5/38-15, ebÂdYabÂacaen ngr, Aiavelv bÂajar, bÂaranes-221001 0542-2506434 0542-2506432
56 ebÂLaKaÂpÕnm` 530 Aý ÎbÂZkÂÇ 30-9-4/2, sarda òEf iabÂa gaqivnc`, ebÂLaKaÂpÕnm`-530020 0891-2757422 0891-2757423
57 ebÂjR^Xaixa 520 Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂahÂHdrabÂad ei. nZ.40-1-52/5, ›¶Tm mhÂla, cahÂH nag kÂÇm`q›', enqR^r Îb· caqkÂÇavl, wm ej Îrai ebÂjR^Xaixa-520010, k#ÂÇS@ eieò".(Aý ›¶qdL) 0866-5562696, 5560866  

tlt edR^a smUh Ana wm AahÂH ec Aar ÎkÂÇû, R’t hÂH ec wc suebÂDÂa iHÂplî|

ø$emkÂÇ sZKYa ÎkÂÇû ngrkuÂÇf ÂpercalkÂÇ ÎbÂZkÂÇ eFkÂÇna ÎkÂÇûr ÎPÂÇan nZ
1 ecmla   Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a CaeBvc ÊaÌ ecmla 01772658840
2 ecelàer   Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a CaeBvc ÊaÌ ecelàer 0353-2539215,2431361
3 b»vXan   Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a   0342 2663397
4 dUgavÂpur   Άf ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a dUgavÂpur, eieò": b»vXan 0343-583960
5 hÂaledR^a   hÂHiHnahÂHqfi ÎbÂZkÂÇ AX hÂHeâR^a hÂaledR^a (ÂpeØm bÂé)  

 
   BartER^ erjaBv ÎbÂZkÂÇr Ñara sbÂv>¤Ö sZreVÂÇt

su-deLvt hÂR^ hÂH-w'`›rar 5+ t 1024x768 r*Âpa‚Ânt