Gkos
ftu fBt/;a bJh gqtk;h GkoshnK (n?BHnkoHnkJhi)|Gkosh w{b d/ ftneshnK (ghHnkJhHUH)
B{z T[gbpZX ;j{bsK
I p?Ie d/ yaks/ s/
fvgkfiaN
(T) gqtk;h
(pkjoh) o[gJ/ (n?BHnkoHJhH) yaks/ (w{b XzB|ftnki w'VB:'r)
· pusK-
n?BHnkoHJhHpusK d/ fvgkfiaNK s/ ftnki dhnK doQK T[; do s/ j'DrhnK i' fe xo/b{
pusK d/ fvgkfiaNK s/ jB.
· fwnkdh fvgkfiaN
fJe ;kb s'I fszB ;kbK bJh nfij/ fvgkfiaN fJe ;kb s'I fszB ;kbK bJh nfij/ Bt/I
w'VB:'r gqtk;h (pkjoh) o[gJ/ (n?BHnkoHJhH) s/ fwnkdh fvgkfiaN
n?bHnkJhHphHUHnkoH| tNKdo/ dhnK doQK s'I tZX BjhI j'Dk ukjhdk i' fe :{Hn?;Hvkbo
bJh fgSb/ wjhB/ d/ nkyaoh ekoih fdB ;pzXs g[rkJh iwQK 75 p[fBnkdh gtkfJzN j't/.
ftnki dhnK doQK
i' fe T[go'es fszB ;kbK fvgkfiaNK bJh fBoXkos ehshnK rJhnK jB T[j fszB ;kbK d/
g[rkJh d/ ;w/I d/ e/; ftu th bkr{ j'DhnK ukjhdhnK jB.
ftnki dhnK doQK
ftu pdbhnK n?BHnkoHJhHfvgkfiaNK s/ th bkr{ j'DrhnK fiBQK B{z T[BQK d/ toswkB
g[ysrh ;w/I T[gozs BftnkfJnk iKdk j?.
n) n?cH;hHn?BHnkoH(w{b
XzB|ftnki i' tkg; w'VB:'r j? )
yaks/
ftu czvK d/ fvgkfiaNK B{z nfijhnK nkfrnk:'r eoz;hnK ftu ;theko ehsk ik ;edk j?
fi; pko/ ;w/I ;w/I s/ foiaot p?Ie fBoXkos eo/rh.
· toswkB ;w/I
fwnkdh fvgkfiaN B{z Gkos ftu J/Hvhi ftu 6 ft;a/; ftd/;ah eoz;hnK ftu oZfynk ik
;edk j? (:{Hn?;Hvkbo, gkT[Iv ;Nofbzr, JhH:{HnkoHU, igkBh :?B, n;Nq/bhnB vkbo s/
eB/vhnB vkbo)
· ftnki dh do
bkJhpo|;t?g doK dh ;hwK tkbh do nzdo fce;v iK pdbthnK doK s/ i' ;pzXs
eoz;h|;pzXs fwnkd wBch 25 p[fBnkdh g[tkfJzN s/ j't/ (f;tkJ/ igkBh :?B d/ )
· fvgkfiaNK dh
g[rkJh L1-5 ;kb .
J) n?BHnkoHUH
yaks/ (ukb{ ewkJhnK i' w'VB:'r jB.)
· pusK ;kXkoD
s"o s/ o[gJ/ dhnK ewkJhnK|nkwdB B{z eo?fvN eoB bJh fit/I fe bkGK;a, ftnki.
toswkB ;w/I ftnki dh do 3H5 gqsh;as j?.
· fwnkdh fvgkfiaN
-p?IeK B{z ftnki dhnK doQK fBoXkos eoB dh yZ[bQ j?.
;) n?BHnkoHUHpekfJnk
ftu'I tkg;h
nfXfeqs
vhboK B{z fJ; rZb dh nkfrnk j? fe T[j, tk;sfte T[d/;aK bJh gqsh ebzvoh ;kb
n?BHnkoHUH yakfsnK ftu'I pekfJnk B{z :{Hn?;HvhHfJe fwbhnB sZe G/i ;ed/ jB, go
T[BQK s/ bkr{ j'D tkb/ N?e;K dh ndkfJrh eoBh gt/rh . :{Hn?;HvhH fJe fwbhnB gqsh
;kb ftu nub ;zgshnK dh fteoh tNs ;akwb j? i' fe n?BHnkoHnkJh|HghHnkJhHUH10 ;kb
d/ ;w/I bJh oZyd/ jB. i/eo e'Jh ;zgsh 10 ;kb oZyD T[gozs t/uh iKdh j?, sK
fGitkJh sK ehsh ik ;edh j? i/eo fteoh dh nkwdB n?BHnkoHnkJhH|ghHnkJhHUH pekfJnk
;w/I bJh :'r fBt/;aK bJh oZydk j?.
II tkg; w'VB d/
nkXko s/ j'o fBt/;a
· ;oekoh fwsh
tkbhnK f;feT[foNhnK|yikB/ d/ fpb
· xo/b{ nkg;h czvK
d/ :{fBN
· Gkos ftu gpfbe
;?eNo ndkfonK (ghHn?;H:{H) d[nkok ikoh ehs/ pKv
· Gkos ftu fBrws
fe;/ ezgBh dhnK Bk pdbD:'r foD gZso.
· gpfbe ;?eNo
T[dwK d/ fjZ;/ i' Gkos ;oeko d[nkok fBt/;a BjhI ehs/ ik oj/, go ;aos fJj j? fe
yohd nfijhnK ;aosK s/ pzd;aK d/ nB[;ko j? i' fe p'bhnK B{z ;ZdD d/ B'fN; ftu
fBoXkos ehshnK rJhnK j'D.
· n?cHvhHnkJhH;ehw
nXhB Gkosh ezgBhnK d/ ;a/no ns/ pdbh:'r foD gZso (fiBQK ftu nkN'w?fNe o{N s/
n?cHnkJhHghHphH;akwb jB)
· g'oNc'bhU fBt/;a
;ehw nXhB ;Nke n?e;u/Ii okjhI Gkosh ezgBhnK d/ ;a/no ns/ pdbh:'r foD gZso.
· fBozso eoiak
d;skt/i s/ eoiak g{zih d;skt/i i' Gkos ftu p?IeK d[nkok ikoh ehs/ j'D.
III Bk w'VB:'r nkXko
s/ j'o fBt/;a
· ;oekoh fwsh
tkbhnK f;feT[foNhnK (Xkoe f;feT[foNhnK s'I fJbktk j'o) yikB/ d/ fpb.
· xo/b{ nkg;h czvK
d/ :{fBN
· Gkos ftu wBh
wkoehN nkg;h czvK d/ :{fBN
· fe;/ ezgBh i'
Gkos ftu fBrws j't/ d/ r?o pdbD:'r foD gZso
· fe;/ cow iK Gkos
ftu wkbeh d/ ndko/ dh g{zih i' y/shpkVh iK gbKN/;aB dh rshftZXh iK tk;sfte
;zgsh eko'pko ftu Bk brh j't/.
· fe;/ ezgBh d/
fvgkfiaN i' ezgBhia n?eN, 1956 nXhB ofi;Nov j't/, ;w/s n?BHphHn?cH;hHi' Gkosh
foiaot p?_e e'b ofi;Nov j't/ iK fBrws ;zrmB j't/ fi; B{z gkobhw?IN d/ n?eN iK
oki ftXkB wzvb nXhB f;ofink j't/, e'Jh wkbeh tkbk ndkok iK e'Jh cow i' o[gJ/ d/
czvK ftu'I j't/ i' nzdo{Bh gq/;aDK iK n?BHnkoHJhH| n?cH;hHn?BHnkoH(phH) d/
yakfsnK ftu'I n?BHnkoHUHyaks/ ftu NqK;co Bk j't/.
· Gkosh ezgBhnK d/
;a/no s/ pdbh:'r foD gZso i' fe g'oNc'bhU fBt/;a ;ehw nXhB Bk j'D.
IV) nub ;zgsh
ftu fBt/;a
y/shpkVh|gbKN/;aB
;zgsh iK ckow jkT{; B{z w'VB:'r s/ Bk w'VB:"r czvK ftu'I s'I fJbktk Gkos
ftu nub ;zgsh gqkgs eo ;edk j?.
nfij/ fBt/;aK d/
;pzX ftu n?BHnkoHnkJhHw'VB:'r bJh :"r jB-
· nub ;zgsh dh
fteoh tNs i' Gkos ftu n?etkfJo ehsh j't/ i' w'VB:'r czvK dh jZd sZe j't/ fiBQK
dh tos'I ;zgsh B{z n?etkfJo eoB bJh ehsh ikt/, fi; ftu b"efJB(Lockin) ;wK Bk j't/ i'
d' fojkfJ;ah ;zgshnK sZe j't/. pekfJnk n?BHnkoHUHyaks/ okjhI w'VB:"r
j't/rk s/ fJj wZd (nkJh) (vh) ftu tofBs ;aosK d/ nXhB j't/rk.
· (T) fpB?
gZso|fpnkBk XzBok;ah|yohd fJtikBk i' fe wekB T[;koh J/iz;hnK|co'yaseko B/
cb?NK|gbkNK ekoB tkg; ehsk ikt/ i' fe cb?NK|gbkNK dh r?o nbkNw?IN ekoB j't/ ns/
(n) fojkfJ;ah|tgkoe ;zgshnK dh yohd p[fezr|;'d/ oZd eoB bJh j't/ i' foczv
ftnki, fBo'b N?e;K Bkb j't/ go ;aos fJj j? fe w{b ndkfJrh
n?BHnkoHJhH|n?cH;hHn?BHnkoH(phH)yaks/|nzdo{Bh gq/;aBK ftu'I ehsh iKdh j?.
· n?BHnkoHnkJhH
d[nkok J/Hvhi|jkT{f;zr wkbh ;z;EktK gk;'I gqkgs ehs/ wekB T[;koh d/ o[gJ/ ftu
bJ/ eofianK dh g[Bo ndkfJrh eoiadko d/ Gkos ftu Bidheh fo;as/dkoK d[nkok ehsh
ik ;edh j?.
(V) tkg; gos
oj/ n?BHnkoHnkJhH|ghHnkJhHUH B{z ;j{bsK
tkg; gos
oj/ n?BHnkoHnkJh|ghHnkJhHU
ftd/;ah
f;feT[foNh iK e'Jh nub ;zgsh i' Gkos s'I pkjo ;fEs j't/ B{z e'b oZy ;ed/, T[;
dh jZE pdbh iK ftd/;ah eoz;h ftu fBt/;a eo ;ed/ jB i/eo nfijh eoz;h,f;feT[foNh
iK ;zgsh T[; ;w/I n?etkfJo ehsh, oZyh iK wbehns tkbh ;h id'I T[j Gkos s'I pkjo
dk t;Bhe ;h.
· T[j Gkos ftu
fe;/ nfXekos vhbo e'b o?ihv?IN ftd/;ah eoz;h (nkoHn?cH;hH) yaksk y'bQ e/ oZy s/
poeoko eo ;edk j? sK fe n?BHnkoHJhH|n?cH;hHn?BHnkoH(phH) ftu oZy/ pekJ/ NqK;co
ehs/ ik ;eD. Gkos s'I pkjo epia/ tkbhnK ;zgshnK dh tNs B{z tkg;h ;w/I
nkoHn?cH;hHyaks/ ftu iwQK ehsk ik ;edk j?. nkoHn?cH;h yakfsnK d/ czv ;G
gkpzdhnK s'I w[es jB fiBQK B{z ftd/;ah eoz;h d/ pekfJnk dh tos'I ehsh ik ;edh
j? s/ fiBQK dk Gkos s'I pkjo fe;/ o{g ftZu fBt/;a ehsk ik ;edk j?.