Download
the punjabi
font
 
nsBvS `Eos     n|ajE     d~]sAm~]sj  
   nsU~ dsj~     kse]suBE OsXEsjv     Asg Yj Y~ ax°N~ OsX msk~ a®o`     um°Yv un°uGAs     uoEsuBYt     p¨j n|ajE 
 p?Ifezr
 w[dok
 ftd/;ah w[dok
 ;oekoh iwkBs piako
 r?o p?Ifezr ftZsh ezgBhnK
 G[rskB gqDkbhnK
j'w >> nkw s"o s/ g[ZS/ ikD tkb/ gq;aB - d/y'
Date: 22/11/2002

bx{ eoia/ (wkJheo eo?fvN)L raohpK bJh ihtB-o/yk

bx{ eoia/ (wkJheo' eo?fvN)L raohpK bJh ihtB-o/yk

1- bx{ iwQK-yaks/ eh jB <

bx{ eoia/ dh gfoGk;ak d/jksh, Bhw ;afjoh ns/ ;afjoh y/soK ftu ofj oj/ b'eK dh nkwdB ns/ ofjD-;fjD d/ fwnko B{z T[uk u[ZeD bJh XB-bkG, eoia/ ns/ j'o ;/tktK ns/ pj[s S'NhnK ok;ahnK d/ T[sgkdK dk gqpzX eoB d/ o{g ftu ehsh iKdh j?. fJj ;[ftXktK gqdkB eoB tkbhnK ;z;EktK B{z eo?fvN ;z;Ek fejk iKdk j?.

2- bkr{ j'D tkbhnK ftnki doQK eh jB <

ftnki do gqDkbh ftu ;[Xko ;kv/ d/;a ftu 1991 ftu nkofEe y/so ftu ;a[o{ ehs/ ;[XkoK dk nfByVtK nzr j?. ;[XkoK dh fJ; gqfefonk Bkb fJe;[osk ti'I p?IeK d[nkok bx{ eoiak ;zrmBK B{z iK bx{ eoiak ;zrmBK d[nkok ;t? ;jkfJe ;wz{jK|bkG gqkgs eoB tkb/ w?IpoK B{z fdZs/ ikD tkb/ eofianK s/ bkr{ j'D tkbhnK ftnki dhnK doQK dk nfXeko T[BQK dh fJZSk s/ SZv fdZsk frnk j?. gozs{ p?IeK d[nkok iksh s"o s/ fdZs/ eofianK s/ ftnki dh do s/ bkr{ j'D tkbh ;hwk pd;s{o ikoh j?.

3- bx{ eoia// gqkgs eoB bJh eh eh ;aosK jB <

p?IeK B{z nkiakdh fdZsh rJh j? fe T[j gqsZy :EkosesktK B{z fXnkB ftu oZyd/ j'J/ eoia/ d/D bJh nkgDhnK ;aosK fBoXkos eo ;ed/ jB. T[BQK B{z T[fuZs eofianK ns/ pZus T[sgkdK ns/ eoia/ dk nkeko, T[d:'r dh e[Zb bkrs, T[d:'r dk nkeko, gfogZesk dh nZtXh, S{N dh nZtXh, wkoiB nkfd ;w/s ;pzXs ;aosK dk fBowkD eoB bJh th fejk frnk j?. nfij/ eo?fvN x/o/ ftZu Bk e/tb fBoXB b'eK d/ ygs ns/ g?dktko bJh tZy tZy feo;kBh ns/ r?o feo;kBh eoia/ jh BjhI nkT[Id/ ;r'I eoi/a bJh T[BQK dhnK j'o b'VK th nkT[IdhnK jB fit/I fe xoK ns/ ;aoD;EbK d/ ;[Xko bJh eoiak.

4- ;t?-;jkfJe ;w{j eh j? < (n?;Hn?uH;hH)

;t?-;jkfJe ;w{j (n?;Hn?uH;hH) fJe ;kwkB ;wkfie ns/ nkofEe fgS'eV tkb/, S'NhnK ok;ahnK B{z ;t?-fJZSk Bkb pus eoB bJh fJeZm/ j'J/, ;zeNekbhB b'VK dh ;t?-;jkfJe g{osh bJh go;go fjZ;k gkT[D bJh ;fjws j'J/ ofi;No iK r?o ofi;Nov T[d:'rgshnK dk ;w{j j[zdk j?. fJ; ;w{j d/ w?Ipo eoia/ d/ T[fuZs nzfsw fJ;s/wkb ns/ tkg;h B{z :ehBh pDkT[D bJh ;w{fje p[ZXhwsk ns/ dpkn dk gq:'r eod/ jB. n;b ftu nfij/ dpkn B{z ;wkB w[Zb dh iawkBs fizBk gqGkth wzfBnk frnk j?.

5- ;t?-;jkfJe ;w{jK okjhI eoiak gqkgs eoB d/ eh bkG jB <

fe;/ th nkofEe s"o s/ rohp ftnesh B{z ;w{j dk nZr/ j'D ekoB wiap{sh fwbdh j?. fJ; s'I fJbktk, ;t?-;jkfJe ;w{jK okjhI eoaik b?D ekoB eoiak b?D tkb/ ns/ eoiak d/D tkb/, d'jK B{z jh b?D d/D ;pzXh yaou/ ftu ewh j[zdh j?. id'I fe eoiak d/D tkfbnK B{z S'N/ nkeko d/ nB/e iksh yakfsnK dh EK e/tb fJe jh ;t?-;jkfJe ;w{j dk yaksk oZyDk g?Idk j?, T[E/ jh eoiak b?D tkfbnK B{z ;w{j d/ nzr d/ s"o s/ ekrih ekotkJh g{oh eoB eoiak wBia{o eotkT[D bJh (;akyk ns/ j'o ;EkBk sZe) nkT[D ikD bJh yaou/ ftu ns/ fdjkVhnK d/ B[e;kB Bz{ xNk ;ed/ jB.

6- bx{ eofianK d/ gqpzX ftu fe;/ r?o ;oekoh ;zrmB (n?BHihHUH) dh eh G{fwek j[zdh j? <

e'Jh th r?o ;oekoh ;zrmB (n?BHihHUH) ;t?-fJZSk Bkb ;zrfms T[j ;z;EK j[zdh j? fi; dh ;EkgBk ;wkfie fpu'b/gB bJh ehsh iKdh j?, fit/I fe bx{ T[d:'r gshnK d/ ;t?-;jkfJe ;w{jK B{z ;zrfms eoe/ T[BQK B{z eofianK d/ ;z:'iB bJh p?IeK jtkb/ eoB bJh iK ;t?-;jkfJe ;w{jK B{z nZr/ eoiak d/D bJh p?IeK s'I tZvk ekoi b?D tor/ ftZsh fpu'b/gB bJh ehsh iKdh j?.

7- bx{ eofianK dh fv;po;w?IN d/ toswkB ;{ue fejV/ fejV/ jB <

fBoXBK Bkb p?Ifezr d/ ezw-eki B{z gZXok ns/ j'o ;koEe pDkT[D d/ ftuko Bkb p?IeK s'I ;t?-;jkfJe ;w{jK(n?;Hn?uHihH) sZe bx{ eoia/ gj[zukT[D d/ we;d Bkb Bpkov tb'I fJe nr/soh :'iBk 1991-92 ftu ;a[o{ ehsh rJh ;h. T[; ;w/I nkoHphHnkJh B/ p?IeK B{z fJ; ;z:'ie :'iBk ftu fefonk;ahb o{g ftu fjZ;k b?D bJh fejk ;h. fJj :'iBk j[D nkoHnkoHph ns/ e'nkgo/fNt p?IeK ftu th bkr{ eo fdZsh rJh j?. 31 wkou, 2002 B{z p?IeK Bkb i[V/ j'J/ ;t?-;jkfJe ;w{jK dh e[b ;zfynk 4,61,478 ;h. fJ; dk noE j? fe 31 wkou, 2002 B{z 78H70 bZy nfs fBoXB gfotko p?Ifezr ;/tktK d/ x/o/ ftu nk u[Ze/ ;B. p?IeK Bkb i[V/ 90 ch;dh s'I tZX ;w{j e/tb fJ;sohnK d/ ;w{j jB. 31 wkou, 2002 B{z jo/e gfotko B{z 1,316 o[gJ/ ns/ jo/e n?;Hn?uHih B{z 22,240|-o[gJ/ d/ n";s eoia/ d/ nkXko s/ fJBQK ;w{jK B{z tzfvnK frnk e[b eoiak 1026H34 eo'V o[gJ/ ;h. fiZE'I sZe wkvb tkJhia ;z:'ie dk ;pzX j?, wkvb-1, noEks n?BHihHUH d/ dyb s'I fpBK f;ZX/ jh n?;Hn?uHihH B{z 16 gqsh;as, wkvb-11, noEks n?BHihHUHd/ dyab Bkb f;ZX/ n?;Hn?uHihH ns/ j'o J/iz;hnK B{z 75 ns/ wkvb-111, noEks n?BHihHUH ns/ ckJhBKf;zr J/iz;hnK okjhI tzv j'J/ eoia/ e[b eoia/ dk 09 gqsh;as ;B. id'I fe ;ko/ okiK|:{HNhH d/ 488 fiabQ/ fJ; :'iBk d/ x/o/ ftu fbnKd/ ik u[Ze/ jB, T[E/ jh 2,155 n?BHihHUH d/ Bkb Bkb 209 e'nkgo/fNt p?Ie, 191 nkoHnkoHphH ns/ (17 fBZih y/so d/ p?IeK ;w/s) 44 tgkoe p?IeK ;w/s 444 p?Ie j[D n?;Hn?uHihH ns/ p?IeK ftukb/ ;z:'iB dh :'iBk Bkb i'V/ j'J/ jB.

id fe Gkos ftu n?;Hn?uHihH-p?Ie fbze/i gq'rokw fB;afus jh wkJheo' eoia/ tzvD d/ ;aesh;akbh wkvb d/ o{g ftu ;kjwD/ nkfJnk j? T[E/ jh d{;o/ wkvbK B/ th eoiak w[jZJhnK eotkT[D d/ wjZstg{oB dtko y'bQ/ jB.

i' j'o ;cb wkvb ;kjwD/ nkJ/ jB, fJ; gqeko jBL

(J/) T[j fJzNowhvh:/N wkvb i' pusK ns/ eo?fvN rshftXhnK s/ fXnkB e/Idfos eod/ j'J/ p?Ifezr f;XKsk s/ ezw eodk j? fiZE/ rkjeK B{z f;ZX/ iK n?;Hn?uHih okjhI p?Ifezr ;/tktK gqdkB ehshnK iKdhnK jB.

(ph) fJZe j'b;/b p?Ifezr wkvb th j? fiZE/ rkjeK ftZu n?BHihHUH, n?wHn?cHnkJhH ns/ n?;Hn?;Hn?uHihHc?vo?;aB ;akwb j[zd/ jB. fJj wkvb nkgD/ fjZ;/dkoK B{z ;woZEK fBowkD ;jkfJsk ns/ eoiak w[jZJhnK eotkT[D dk Bt/ebk g?eia fdzd/ jBl ns/

(;h) fJBQK s'I fJbktk, iksh p?Ifezr nkXkfos wkvb th j? fi; d/ rkjeK ftu iksh s"o s/ ftnesh iK ;z:[es fiazw/dkoh tkb/ ;w{j ;akwb j[zd/ jB. Gkt/I fJ; wkvb ftu gq'rokw w?B/iw?IN ns/ rkje w[bKeD dk ezw u[B"shg{ot j[zdk j?, go fJj tgkohnK bJh ;G s'I tZX nB[e{b j?.

fBoXB ns/ n;zrfms b'eK B{z eoiak fdtkT[D bJh fJBQK wkvbK B{z fXnkB ftu oZyd/ j'J/ Gkosh foiaot p?Ie Bhsh ;pzXh ;jkfJsk w[jZJhnk eotkT[D bJh fJe nfijh m'; gqDkbh tZb tZX fojk j? i' Bk e/tb eJh fGzB fGzB ;z;EktK, fit/I p?Ie, n?wHn?cHnkJh, n?BHihHUH ns/ n?; n?uHihH dh ;aw{bhns ekoD ;r'I fJBQK ;z;EktK d/ Nhu/ th tZy tZy j'D s/ nkXkfos j?. fJ; ftuko Bkb nkT[D tkb/ wjhfBnK d"okB d/;a ftu tZX rsh;ahb wkJheo' ckJhB?I; w[jZJhnk eotkT[D tkbk tksktoD pDkT[D bJh eJh edw u[ZeD dh :'iBk j? fi; ftu eoiak w[jZJhnk eotkT[D tkb/ nB[g{oe ns/ Nkeo/ d/ wkvbK B{z Bkb Bkb ezw eoB bJh T[s;akfjs ehsk ikt/rk.

8-eh bx{ eoiak gq'i?eN ftu ftd/;ah fBt/;a dh nkfrnk j? <

Gkos ;oeko s/ fwsh 29 nr;s, 2000 dh nkgDh nfX;{uBk okjhI bx{ iwQK-yaks/|o{ob eo?fvN B{z bx{ eoiak gqki?eN; ftZu ftd/;ah fBt/;a B{z T[s;akfjs eoB bJh ckoB vkfJo?eN fJBt?;Nw?IN (n?cHvhHnkJhH)|Uto;hia ekog'o/N pkvhia (UH;hHphH)|ngqtk;h Gkosh (n?BHnkoHnkJh) d/ s"o s/ nkfrnk gqkgs BkB-p?Ifezr ckJhB?I;ahnb ezgBhnK dh ;{uh ftu ;akwb ehsk ;h. fJ; ftu d/jksh ns/ ;afjoh y/soK ftu S'N/ T[sgkdeK ns/ S'N/ wkJheo' tgkoe ;z;EkBK B{z eoiak w[jZJhnK eotkT[D bJh wkJheo' b?tb s/ eoia/ dh ;j{bhns th ;akwb j?.

9- bx{ ftZsh ftek; (wkJheo' cakfJBK; fvt?bgw?_N) czv eh j? <

bx{ iwQK-yaks/ w[jZJhnk eotkT[D tkfbnK B{z nkgDh nbgsw ;jkfJsk tkbh ;'u B{z S/sh pdbD dh b'V j?, noEks e/tb ckJhB?I;ahnb fJzNot?B;aB dh pikfJ fJBcqk-;Noeuo dk pkikoheoD ns/ N?eBkb'ih ns/ fvikfJB fvt?bgw?IN dh ;a[o{nks tor/ J/eheqs BiaohJ/ okjhI rkjeK B{z tgko ;pzXh ftek; ;/tktK gqdkB eoe/ rohpK d/ T[EkB bJh gftZso XkoDk oZyDh ukjhdh j?. fJ; ;zdoG ftu wkJheo' fvt?bgw?IN czv dh ;EkgBk fJe wjZstg{oD edw j?. e/Idoh ftZs wzsoh d[nkok ;kb 2000-01 bJh nkgD/ piN Gk;aD dh gkbDk eod/ j'J/ ft;fsqs s"o s/ j/m fbyhnK rshftZXhnK B{z ckJhB?I; w[jZJhnk eotkT[D bJh Bkpkov ftu 100 eo'V o[gJ/ d/ fJ; czv dh ;EkgBk ehsh rJh j?-(J/) ;t?-;w{jK (n?;Hn?uHih) d/ w?IpoK, GkJhtkb n?BHihHU p?IeK ns/ ;oekoh J/iz;hnK B{z f;ybkJh ns/ nBhtoD gqdkB eoBkl

(ph) wkJheo' ckJhB?I; ;z;EktK B{z ;a[o{nksh czv gqdkB eoBk ns/ T[BQK d/ ;a[o{nksh ezwekih xkN/ dh g{osh eoBkl (;h) n?;Hn?;Hih d/ fBowkD ns/ f;ybkJh d/ yaou/ dh g{osh eoBkl (vh) ckJhB?I; w[jZJhnK eotkT[D bJh BthI w;ahBoh fsnko eoBklns/ (Jh) y'i, ezw-eki ;pzXh y'i, w?B/iw?IN fJBcow/;aB f;;Nwi ns/ wkJheo' ckJhB?I; ftu ;ot'sw gqfefonktK d/ gq;ko B{z pVQktk d/Dk. fJ; bJh nk; ehsh iKdh j? fe fJj czv ;z;Ekrs ftek; ns/ gfotosB, fB:zsqD, XB w[jZJhnk eotkT[D tkb/ Bt/I ;'fwnK sZe gj[zuD, ;z;Ekrs ;woZEk dk fBowkD ns/ nkeko ftu tkX/ tor/ w[ZfdnK dh g{osh eo/rk. nkoHphHnkJh ns/ Bkpkov B/ fJ; czv ftu 40-40 eo'V o[gJ/ dk fjZ;k gkfJnk j?. pkeh d/ 20 eo'V o[gJ/ ;oekoh y/so d/ p?IeK d[nkok fdZs/ rJ/ ;B.

10- Gkos ftu fezB/ gqeko d/ bx{ czv gqdkBeosk jB ns/ T[BQK B{z fB:zfsqs eoB tkbk toswkB ekB{zBh YKuk eh j? <

fJBQK dh ;fEsh j/m fby/ nB[ko j? L -

bVh BzL

gqdkBeosktK dhnK ;q/DhnK

T[BQK dhnK rshftXhnK B{z fB:zfsqs eoB tkbk ekB{zBh YKuk

(J/)

xo/b{ tgkoe p?Ie

;oekoh y/so d/ p?Ie

;EkBe y/so d/ p?Ie

(i) nkoHphHnkJhHn?eN, 1934

(ii) phHnkoHn?eN, 1949l ns/

(iii) n?;HphHnkJhHn?eN.

(iv) n?;HphHnkJhH;p;hvhnoh n?eN

(v) n?e[thiah;aB n?Iv NoK;co nkc nzvoN/fezr; n?eN nkc 1970

ns/ 1980

(ph)

y/soh g/_v{ p?_e

(i) nkoHnkoHphHn?eN, 1976

(ii) nkoHphHnkJhHn?eN, 1934

(iii) phHnkoHn?eN, 1949

(;h)

;fjekoh p?Ie

(i) ;fjekoh ;z;EkB n?eN

(ii) phHnkoHn?eN, 1949 (J/HJ/H;hHn?;H)

(iii) nkoHphHnkJhH n?eN, 1949

(;afvT{bv p?IeK bJh)

(vh)

;fjekoh ;z;EkB

(i) nkoHJ/H;hHn?;Htor/ okiK d/ ekB{zB

(Jh)

ofi;Nov n?BHphHn?cH;h

(i) nkoHphHnkJhHn?eN, 1934

(ii) ezgBhia n?eN, 1956

(n?c)

nB-ofi;Nov n?BHphHn?cH;h

(i) nkoHphHnkJhHnw?Ivw?IN n?eN, 1997 d/ gqGkt ftu nkT[D s'I gfjbK ezw eo ojhnK fe;/ n?cHnkJhHdhnK n?BHphH n?cH;h s/ ;hHUHnkoHbJh bkr{ j'D tkb/ fJ; ekB{zB B{z ni/ sZe p?Ie d[nkok ykfoi BjhI ehsk frnk j?.

(ii) ezgBhnK n?eN dh ;?e;aB 25

(ih)

;z;EkB ns/ No;NK tor/ j'o gq'tkJhvoi

(i) ;';kfJNh ofi;Nq/;aB n?eN, 1960

(ii) fJzvhnB No;N; n?eN

(iii) nkoHphHnkJhHn?eN, 1934 dk u?gNo-III ;h

(iv) ;N/N wBhb?Ivoia n?eN.


 
  Gkosh foiaot p?Ie. ;G jZe okyt/I jB
uzrh fdZy fJzNoB?N n?e;gb'oo 5 ns/ T[; s'I tZX 1024 x 768 d/ o?}'fbT{µB "s/